САЙЛАГАН КЕСПИСИНЕ АЛАЛ

Сабыр, ярасык, танъ эм юрагатлы Айна Саидахматовна Талутова коьп йыллардан бери Черкессктинъ кала поликлиникасында лор-боьлигининъ заведующийи болып ислейди. Ол Шешен-Ингуш АССР-нынъ Шелков районынынъ Сары-Су авылында Байрамбиевлердинъ аьелинде тувган. - Меним атам Саидахмат Байрамбаев колхозда коьлик айдавшы болып куллык эткен, анам Зухра Динисламовна авыл амбулаториясында фельдшер болып куллык эткен. Атам-анам соьле тийисли тыншаювда, ама олар оьзлерине аьр дайым каьр табадылар. Ярдамшы хозяйстводы юргистедилер, мал оьстиредилер. Оннан баска оларда уьйкен емис бавлары бар. Боьтен де, ога атам карав бермеге суьеди, - деп Айна хабарлайды. - Анам авылда баьрисине ярдам этеди. Ол сегиз йылдан бери ислемесе де, окыйды. Айтып озбага тийисли, кесписин ол оьзи сайлаган, балалык шагыннан алып ол коьлик курылысы ман, сервис пен эм диагностика ман кызыксынатаган эди. Ол бюджетлик негизде окыйды. Айна Саидахматовна республикалык больницасынынъ лор-боьлигинде отоларингология боьлигинде интернатурады оьткен. Онынъ ис стажы 21 йыл болады. - Мен оьзим нинъ ис аьрекетимди Черкессктинъ медико-санитарлык кесегинде баслаганман. 2008 йылдан алып Черкессктинъ кала поликлиникасынынъ лор-боьлигинде ислегенмен, а 2013 йылдан алып бу боьликти басшылайман. Бизим кишкей коллективимизде он аьдем ислейди. Коллективимиз айлак татым эм уйымлы, аьр куллыкшы оьзининъ борышларын намысы ман толтырады. Касиети бойынша ойшыл, сабыр Айна йогары кеспили, зегенли врач эм боьликтинъ баьри яс врачлары уьшин насихатшы болады. - Врачтынъ куллыгы билимлерди эм сулыпты такутылады эм Черкесскте Алибек Талутовка киевге барады. Айтпага тийисли, Алибек те онынъ тувган Сары-Су авылыннан. Кавга йылларында онынъ ата-анасы Черкесскке коьшкенлер. Алибек кесписи бойынша экономист, ол республикамыздынъ предприятиелерининъ бирисинде аьжетсизлев эм сатув-алув боьлигининъ басшысы болып ислейди. Айна эм Алибек эки балады оьстиргенлер. Уллары Хасан мектепти алтын медальге кутылган, Соьлеги заманда Новочеркассктынъ политехникалык университетинде «Автомобилестроение, транспорт и логистика» факультетинде САЙЛАГАН КЕСПИСИНЕ АЛАЛ авырганларды эмлейди, оьзининъ кесписине алал болып калады. Биз аьелде д оьрт кыз болам ы з, мен тувнъ ы ш л ары м ан, м е н н е н сонъ синълим Кистаман авыл мектебинде медсестра болып ислейди. Наида - Сургут каласынынъ хирургиялык боьлигининъ м е д с е с т р а с ы болып куллы к этеди, киш кейимиз Мархаба Санкт-Петербург университетининъ экономикалык факультетин кутылган, Калининнинъ авыл хозяйство техникумында боьлик басшысы болып ислейди. Баьри синълилерим аьеллилер, балаларды оьс- тиредилер. Мен уьйкен разы лы ксоьзлерди ата-анамга билдиргим келеди. Олар 48 йыл бирге яшайдылар. Олар бизге аьр дайым коьрим боладылар. Биз оларга бизим наьсипли балалыгымыз, билим бергенлери, баалы кенъеслери уьшин разылыгымызды билдиремиз. Олар бизди демевлегенлер эм энди де демевлейдилер. Бизим етимисимиз - ол ата-анамыздынъ сыйы, эм биз тийисли аьдемлер болып оьскенмиз. 1991 йылда Айна Сары-Су авылынынъ орта мектебин кутылган сонъ, Шешен-Ингуш оькиметлик университетининъ медициналык факультетине «Лечебное дело» кесписи бойынша окувга туьседи. Экинши курсты кутылган сонъ, ол Шешен Республикасында болган аьскерш илик ислердинъ тамамында Дагестаннынъ медициналык академиясына коьшпеге амалсыз болады. 1998 йылда Айна Саидахматовна академияды лаплайды, соны ман биргесине ол уьйкен яваплык. Аьр врач о ь зи н и н ъ пациентлери эм аьле олардынъ яшавлары уьшин яваплыкты тутады. Ол оьзининъ кеспилик усталыгын оьстирмеге - оьзининъ сертификатын узайтпага тийисли. О нн ан б а с ка айырым курсларда катнаспага, билимлерин беркитпеге керек, - дейди Айна Саидахматовна. Айна кеспилик усталыгын оьстирмеге Москвага, Санкт-Петербургка, Ставропольге барады. Йыл бойында россиялык оьлшемли конференцияларда эм лекцияларда катнасады. Йогары кеспилиги, куллыгын намыслы толтырувы, салынган эсапларды шешуьвде каныгыслыгы эм кеспилик оьсуьвге шалысувлыгы уьшин Айна Саидахматовна КЧР Парламентининъ эм КЧР ден савлыкты саклав министерствосынынъ Сый грамоталары ман савгаланган. 2018 йылда ден савлыкты саклав тармагында сыйлары эм коьп йыллык намыслы иси уьшин А.Талутовага «Карашай-Шеркеш Республикасынынъ сыйлы врачы» деген оьрметли ат берилген. - Мен Айна Саидахматовнадынъ дайымгы пациенткасы боламан. Коьп йыллардан бери бу докторда эмленемен, баьриси де Айна Саидахматовнага приемга туьспеге шалысадылар, соннан себеп ога шеретлер уьйкен боладылар. Специалист кебинде ога тенъли йок, неге десе ол оьзининъ куллыгын ийги леди. Аьр аьдемге айырым карас табады. Ол асыкпай, калай дурыс эмленмеге кереги акында айтады. Оьзининъ кенъеслерин береди, онынъ давысыннан, йылы соьзлериннен авырганга да енъил болады. Айна Саидахметовна оьзининъ пациентине сондай да алал, сонынъ уьшин аьр ким оны ман айкаскан сонъ коьнъилли болады. Айна Саидахматовна айлак танъ, алал аьдем, ийги доктор. «Аллахтан врач», деп айтпага болады. Мен ога баьри пациентлерининъ атыннан разылыкты билдиремен, - дейди онынъ пациенти Зинаида Прядкина. - Бизде эки бала бар. Улымыз Хасан Новочеркассктынъ политехникалык университетининъ «Автомобилестроение, транспорт и . огистика» факу, ьтетин, е, 3 курсында окыйды. Кызымыз Зейнаб 7 класста йогары белгилерге окыйды, тувган ногай тилин де уьйренеди. Меним йолымды алып бармага, уста врач болмага мырат этеди. Мен баалы окувшыларга оьзлерининъ ден савлыкларына дайым эс бермеге, оьзлери эмленмей, врачтан ярдам алмага кенъес бергим келеди. Айтпага, ангина заманында эмленмесе, ревматизмге, пиелонефритке, юрек кардиомиопатияга аькелмеге болаяк. Бу куьзги сувык куьнлерде йыл шагы ман келисте йылы болып кийинмеге, дурыс тамакланмага эм амал болса, спорт пан каьрлемеге тийисли. Савлыклы болынъыз! Врачтынъ кесписи мен кишкейимнен алып кызыксынганман, бу кеспи акында мырат эткенмен. Аьр дайым кеспилик усталыгымды оьстирмеге шалысаман, неге десе медицина бир ерде турмайды. Мен яшавда оьз орнымды тапканман, деп оьктемлик пен айтпага боламан, - дейди Айна Талутова. Халкымыздынъ арасында сондай йогары билимли, уста врач болганы ман биз оьктемсиймиз эм Айна Саидахматовна Талутовага енъил болмаган, ама баьриси уьшин керекли исинде йогары етимислерди, коьп ийгиликлерди сагынамыз.