СКФО Участники форума «Малая родина — Сила России» побывали на стройках Грозного  СКФО В Малгобеке Ингушетии продолжаются работы по обрезке деревьев СКФО В Дагестане открылось предприятие по производству картона и бумажных изделий    СКФО Сотрудники краевого РИАЦ обучились управлению БПЛА Актуально В 2025 году в КЧР планируется запустить 4 новых инвестиционных проекта  

ЛМАКЪЫМКВА УАГIАХЪА АШВАХАТI

11.03.2021 170
ЛМАКЪЫМКВА УАГIАХЪА АШВАХАТI
МартI а 11 сквш 80 зхъыцІуа Россия Федерацияла йгьи Абхаз Республикала гІатгара зму акультура анхагІвы, акомпозитор бергьльы ГВАДЖЬА Галина Бесльан йпхІа лынцІра шабгу ауагІахъа макъымква ргІахчара йазыналырхатІ. Ауи йгІанлыршаз амакъымква Лагъь КІавкІаз йахъазымкІва абазаква ъабзазауа агІвымакъральква рпынгьи йырдыритІ. Ауат апхьарца йгІатызщтырныс йалагауа аршІыйагІвчва ауи рылшара ахъазла Галина Бесльан йпхІа тшылрыгІапсатІ, анотаква зну азкІкІраква радгалра къару ду адылцІатІ. Зынгьи збжьы щтІыхта йымчважвауа, зуырт дууым ауи апхІвыс гвакIва уанылпшуа амузыка ршІыйара апны йлылшаз джьаущитІ. Ауи апш ззахъвдаквыцІуа талант зму агІвычІвгІвыс шйакІву кьангьаш гьазгІаугуам. Галина Бесльан йпхІа ауи аршIыйара лща йалата адуней дгІаквылтІ. Ауи лан ХІачвыкъва (Гвана) Льольагьи ланду ДжьухІильгьи къвабызч ъазан. Ауат акъвабыз йгІатырщтуаз амакъымква дхвыцын угІалагата злымхІа йтггІуз апхІвыспа йшылгвнылкІылуаз ажва гьалам. Ауаса лара акъвабыз зынгьи дшхънамхуаз анылхІвахуа упсы йыгьхъанацІум йгьи йджьаущитІ. Ауи апхьарта дангІалга Черкесск адзахырта фабрика нхара далагатІ, уацІыхъван педагогика училища дыцІалтІ. Ауи агІан аучилища астудентква аобласть драма театр аспектакльква йырпшырныс щардала йдырцалун. Галинагьи лынбжьагІвчва дрыцта зны дцатІ, йгІванхузгьи датацахтІ. Ауасамцара атеатр зымгІва рацкІыс лахІвара пшдза гІалылазцІауа шIыпIахатI. Ауаъа лылахь йылзалнахыз ачкІвынгьи йапхъахауата дылбатІ. Ленинград амузыка йгьи акино ринститут йгІалгагІвацаз Гваджьа Абрагьзауыр ауи агІан «Океан» спектакль апны матроста дгІахъвмаруан. Ауи йаргьи ршІыйара чІвец злу апхІвыспа гвы гІалиттІ. Галина педагогика училища дгІалгата Псыжв кыт апхьарта апычІв классква алрыпхьауата унагІвара далалтІ. Йылхъапщылахаз апсуа чкІвын йакІвпІ амакъым ршІыйара даквзыргвышхваз хІхІварыквын, йгьымцхушым. Лара Галина йшылхІвахуала, «Абыжьква ласдзата йшбылабхІвауа гвы аститІ. Бапшы, бымшван, макъым бзалацІуштІ»-хІва ауи йакІвпІ йапхъахауата йгІалазхІвыз. Асквш 1964 агІан Черкесск дгІайтІ абхаз композитор, СогІвым музыка апхьарта адиректор Чичба Алексей Чанта йпа. Ауи СогІвым музыка училища апхьара йырцуш талант зму абаза хІвсыси чкІвынчви дырзыпшгІун. Гваджьа Абрагьзауыр йунашва анйархІв, атгІачва ъаныз Апсуа кыт дрызцатІ. Абхаз композитор Галина лгврыхвара зынла йгІаликІгІатІ, Абрагьзауыргьи Абхазия акъральыгІва драмтеатр актерта дынхарныс дирайгватІ. Абараса ргвы йтадзамкIва хъацІи пхІвыси хымшкІла тшадыргалын, рпхІа хвыцгьи анду дылзгІаныржьын, Апсны апхьара йцарныс гвы рчпатІ. АгІвыджьгьи СогІвым музыка училища атеория-композитор хъвшара йастудентхатІ. – Амузыка училища уыцІалра ахъазла музыка апхьарта быжьсквша уапхьара атахъыпІ. ХІара анотаква асабиква рапшта йхІхІырдыруа хІалагатІ. Ажва гьалам, араъа йгІасцхърагІатІ схвыцынгьи слымхІа йтггІуз апхьарца амакъымква. ГІвысквшала анотаква ссырдыртІ, ашва алацІаща хІырзырбжьауа йалагатІ, – йгІалгвалашвахитІ Гваджьа Галина. ХІхаквлагІв гврыхва адирижер-хор хъвшарагьи дацапхьатІ. Ауи гІвызджьара апхьара дахІврала йъалылшуз арыпхьагІвчва йджьарщун, швапхата ддыргылуан. ДангІалгуз диплом нхарата йылрыхІазырыз «Абазашта» ашва СогІвым музыка училища асимфония оркестри ахори лара дырдирижерта йапхъахауата йбыжьгатІ. Абазаква йыргимнхаз Джьгватан Къали йуыса «Абазашта» макъым азызгІвыз Гваджьа Галина ауи апшта дкомпозиторхатІ. Ауи амщтахь дъарщтиуашыз Тбилиси консерваториягьи дапхьазарквын, йыздыруада хъыквта дыззынадзушыз?! Галина лгврыхвара гвы азтыз акъральыгІва рхъвыхраква дзыркІуаз акомиссия апредседатель Баланчивадзе Андрей Мелитон йпа йара дъанхуз аконсерватория апхьара дирайгватІ. Ауи агІан Галина йгІвыджьхауа саби длаухьан. ЛунагІви лгІарикви дырхъарпазтын рыцІа йагъьта йылпхьадзан, Черкесск дгІайхтІ. Галини лхъапщыла Абрагьзауыри рсабиквагьи аршІыйара йазаргванта йгІадзындыргылуан. Ауат рунагІва мшигІадзагьи амакъымква гун: рпхІа Мадина – фортепьяно, рпа Анзор – балалайка, раба Абрагьзауыр – мандолина, Галина – пхьарца рыма йанкъвакъвуан, оркестркI йнадзун ухІва ауашын. Ауаса зны хъвлапныкІ атгІачва алачІвата Абрагьзауыр йхъапщыла тшылзынайырхауата йхІватІ: «Сгвы йаситІ хІобласть апны музыка ъамапсыма хъадата йырпхьадзауа апхьарца асабиква азызбжьуш дъаным. Апхьартакви аучилищакви рпны фортепьяно, аккордеон, баян йрысуа йырбжьитІ. Ауасамца хІуагІахъа ъамапсымаквагьи рыладзхуаштІ. Ауи нымшарныс бара йбылшуштІ». Ауи апшта ауи атлахан Черкесск амузыка училища йадиректорыз аунагІва апшвыма Галина дйыргвышхван, пхьарцасрала аклассква гІахъылйыртІытІ. Йара ауи апш класс Черкесск город йхпахауа амузыка апхьарта апынгьи йгІанлыршатІ. Астудентква аъамапсымаква йрысра ахъазла анотаква рзыгІвра атахъын. Ларгьи ауаъа далаган, апхьарца аквцІаква тшырзылбжьатІ, ауагІа макъымква нотала раныргІалра джвыквылцІатІ. Ауасамца амузыка апхьартаква рыхъазла «Апхьарца» хрестоматия гІацІылщттІ. Ауи акІвпІ Черкесск акультури азъазари ручилища арыпхьагІв Сусид А. даавторта асквш 1990 агІан Москва йгІацІцІыз «АпхьарцасыгІв шІа» азкІкІра йащатахазгьи. Асквш 1972 угІалагата Галина Бесльан йпхIа Черкесск амузыка училища арыпхьагІвта дынхатІ. Ауи йацлырцауата абаза уагІа рмакъымква, ргъыбзаква нотала раныргІалра гьашІалымрыстІ. Асквш 1979 агІан «Абазашта амакъымква» ахьызта ашваква разкІкІра гІацІылщттІ. Ауаъа Цекъва Пасарби, Шармат МухІарби, Йуан Мусса, ГваджьаргІа Абрагьзауыри Галини рашваква аншвалтІ. ЙыгьмачІым Галина уарадта йгІанлыршаз. «Бабацауа?», «Млыквла сгІаужьара утахъыпІ» ашваквадъа тацанадылракІгьи гьакІвымшузапІ. АуысагІв Йуан ГІалиси лари йгІандыршаз арат ауарад джьащахъваква ашвахІвагІвчва Мыртаза Дмитрий йгьи ХІасан Римма абазаква рыхъазла асквш 1990 агІан Москва йадыргалыз ателегІатра апны йгІархІватІ. Абалетмейстер ХІачвыкъва МухІамад «Шаратын» ансамбль ахъазла «КІвашара» анйыргылуаз Гваджьа Галина лмакъымква гІайрысабаптІ. Ауи лашваквала йалата «Абазинка» ансамбль концерт щарда арадиуа апны йанырцІатІ. Ауи йахъазымкІва ТхІайцІыхв Бемырзи ЧквтІу Микаэли руысаквала Галина йылгІвыз асаби уарадква адылкІылтІ, лашваква Абхазия, Адыгея, Къабард-Балкъар республикаква, Сирия, Иордания, Турция рпны йбыжьгитІ. Жвыхв сквшакІла утхъахта ГІваджьа Галина хІгазет анапаква рпны дгІахІырчважвауата йылхІватІ: «ЙцІыхъвахауа асквшква хІкультура уысква ъатахшваххауа, хІаргьи азаман хІъахъыланапсауа швабыжта сарынашхыйитІ. ЙгІацІасуа абанпара рцри уарадква рхІвауа йгьыгІбжьахуам. Ауаса йгьауашым, тшгІащтІыхІххра атахъыпІ». Ауи агІан лынхараква ареспублика книга гІацІщтырта йщтІан, ауат знымзара-зны йгІацІцІуашта дгьазымпшыхуазтІ. Ауаса, АлахІ йбзирала, азаман тшапсахтІ, хІуагІахъа культура апхъаламгІвайсра йацхърагІуш гІвычІвгІвысгьи дгІаншатІ. Ауи лгвтара абзазара йалалырныс дацхърагІатІ «Алашара» дуней абаза-абхаз уагІахъа культура адкІылара апрезидент Эгьзакь Мусса. Ауи йбзирала Санкт-Петербург йаъу «Композитор» книга гІацІщтырта апны «Музыкой душа моя согрета» («Ауарадква – сгвы гІазырпхауа») Гваджьа Галина Бесльан йпхІа лазкІкІра гІацІцІтІ. Ауи йаншвалтI нота зцІу лашваква йгьи Къарча-Черкес Республика йбзазауа ауагІахъаква рмакъымква рнотаква. АгІацІщтра ахчала дацхърагІатІ Апсуа кыт йауу ахІаракьатчпагІв, лайгва Тльыс Назымбигьи. Акомпозитор лыхъазла ауи млыкв дупІ, йауа ухІварыквын, хІуагІахъа макъымква датша зджьакІы йрыдыркІылырныс гьрылшахуашым, ауи азкІкІра апхьарца асра йазыбжьарала апхьагахатІ. АгІацІщтра шІыц апрезентация Апечать а-Тдзы апны йакІвшауата Гваджьа Галина ари агІаншара къару чІыда шгІалыланацІаз, ужвыгьи йчпачІву шщарду гІалылкІгІатІ. Ауи лазкІкІра йаншвалыз аъара ужвыгьи агІацІщтра йазыхІазырта йлымапІ. Гваджьа Галина ашвата йгІанлыршаз 200 йайхІапІ. Ауат ауагІа йрылапІ, телебарала, радиуала, агвыргъьахъвква, атацанадылраква йбыжьгитІ, уагІахъа макъымта йалыз луарадква акъвабызч шІаквагьи йахІбачву аздзыргІвчвагьи лахІвара пшдза шгІарыланацІауа кьангьаш гьалам. ЗынцІра шабгу ауагІа музыка цІасква ргІахчара йазыназырхаз амакъымдырыгІв, афольклор азкІкІыгІв, акомпозитор Гваджьа Галина Бесльан йпхІа йылбжьаз рыуа щардагІвы лыщта дырцитІ. Ауат дрыуа заджвыпІ МосковскІа поселок йтагылу асаби азъазара апхьарта ауагІахъа макъым ъамапсымаква рхъвшара знапІыцІу Дагвжвей Марина Мерам йпхІагьи. – Гваджьа Галина Бесльан йпхІа лыхьыз хьдзыла йгІвы ауаштІ, – лхІвитІ ауи. – Ауи агІвычІвгІвыс лдырра дамайгьдзауата аршІыйара йадылгалтІ. ЙгІауахвырквын, апхьарца ахъазла хІара хІмакъымква йапхъахауата нотала йызгІвыз Галина Бесльан йпхІа лакІвпІ. Ауи йгІацІылщтыз азкІкІраквала хІапхьарта апны йгьабанпаракІым сабита хІыздынхалыз. Ауат амакъымква злазхІваз, хІапхъанчІви цІасквала йбжьахаз йъанызлакІгьи швапха пшдза гІадырбауата йбзазитІ. Галина Бесльан йпхІа схъатала бзита дгІасцхърагІитІ. УахьчІвала йасрыпхьауа а 17-гIвгьи рыхъазла акъвабыз ахъазла анотаква зну «Ауарадква – сгвы гІазырпхауа» азкІкІраква рзыгІалтихтІ. Ауат дасузлакІгьи йара йунагІва дыгІвната, азъазара апхьарта дангІайуа йыцгІайгуа, далапхьауа йымазларныс йхІызлыргІапстІ. ЙащтагІайуата лнапІлагІвыраква, лара дызланхаз, дызлабзазаз асабиква йрыдызгалырныс, йащтагІайуа абанпара ауи йахасыргІвазарныс, йаласрыпхьарныс йсызгІадылрыгтІ. АршІыйагІв гвымчІва згІвадара багъьа лымата ужвыгьи щардала хІапхъа дгылазтІ. Гваджьа Галина йара ауаса йылзыразу щардагІвыпІ. Ауат зымгІвагьи абаза пхІвыс гвымчІва, акомпозитор бергьльы, хІуагІахъа рмузыка культура уыжвгІандзарагьи йазынхауа Гваджьа Галина йылхауа ауыс хвы аквцІауачвата йырпхьадзитІ. Ауи йгІанлыршаз йгьи йгІащаквылжьыз амакъымква анцІрала ауагІа йрылазлуштІ. АршIыйагIв йара уахьчIвагьи лгвы дгьартынчуам, гIацIщтра шIыц дазхъвыцитI. «Абазашта» газет аредакция анхагІвчва хвду зквхІцІауа Гваджьа Галина любилейла пхата хІлайхІвахІвуата згІвадара багъьа, нцІра ауыра, лмакъымква Абазашта гІатдрыхІвачвгІауа анцІрала йбыжьгарныс лзыхІтахъпІ. 
170 просмотров


Комментарии

Написать
Комментарии >



Подписывайтесь на RIAKCHR в Одноклассниках Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный
Вступайте в сообщество RIAKCHR в “ВКонтакте” Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный
Вступайте в сообщество RIAKCHR в “Telegram” Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный