кямыр бяьшшр

ос соьзди деп, ынанмайды. Ама, келип караса, уьшини мен де бир аьруьв ул бала ятыр. Сонъ бу бай, ул балалы болдык деп, той этип, халк йыяды эм балага Камыр баьтир деп ат атайды. Камыр баьтир бек тез оьседи - айлыгын куьнде оьсип, йы. лыгын айда оьсип, йигит болып етеди. Бир куьн ол атасына, мени яхшы садакландырып, бир тулпар берсенъ, дуныя кезип келер эдим, дейди. Атасы, разы болып, улынынъ суьйгенин этеди. Камыр баьтир, асынып-тагынып, тулпарга атланып, яппа-ялгыз сырт якка карап кетеди. Ай кетти, йыл кетти, арыдым-талдым дегенде, бир агашлыкка барып етеди. Агашлыкта ял этип олтырганда, бир кара коьреди. Ол да эки яклап, тереклерди тамыры ман сувырып келеяткан киси эди. Камыр баьтир аьжеп этип, сен не аьлемет кисисинъ деп, сорайды. Бу киси: «Аьлеметти коьреек болсанъ, Камыр баьтирге бар», - дейди. Камыр баьтир: «Мине мен Камыр баьтир боламан», - дегенде, ол киси, мени йолдаслыкка ал деп, тиледи. Камыр баьтир разы болып, олар энди экев болып кетедилер. Бара-бара булар йолда, эки колына бирер тавдай тас алып, бирин- бирине урып келеяткан бир дав коьредилер. Камыр баьтир, буга аьжеп этип, сен не аьлемет аьдемсинъ деп, сорайды. Дав: «Аьлеметти коьреек болсанъ, Камыр баьтирге бар», - дейди. Камыр баьтир оьзин айтып, бу давды да йолдаслыкка алып, уьшев болып кетедилер. Бара-бара, булар бир тенъиз ягасына келип шыгадылар, сув ягасында кув суьектей бир киси олтыры. Бу киси тенъиздинъ сувын ишеди де битиреди. Камыр баьтир аьжеп этип, сен не аьлемет аьдемсинъ деп, сорайды. Бу киси, тенъиздинъ сувын ишип, уьйкен бир дав болады. «Аьлеметти коьреек болсанъ, Камыр баьтирге бар», - дейди. Камыр баьтир оьзининъ ким экенин айтып, бу давды да алып, доьртев болып кеттилер. Булар яшавга колайлы бир ер тавып, кос ясап, сонда турадылар. Булар, тоьгеректен йылкы урлап аькелип, коьп йылкы оьстиредилер. Бир куьн Камыр баьтир, анъшылап шыгаяк болып, давлардынъ экевин янына алып, биринши давды коста калдырып, йылкыдан он биеди сойып, этлерин асып, биз келгенше аьзирлеп коярсынъ деп, буйырып, кетедилер. Биринши дав, Камыр баьтир айткандай этип, он биеди сойып, этлерин асып, казан кайнап турганда, бир атлы келеди. Онынъ бойы бир карыс, сакалы бес карыс карт экенин коьреди. Бу карт: «А, балам, мен аттан туьсе алмайман, мени коьтерип алаш», - деди. Дав оны коьтерип алады. Карт: «Ашыккан эдим, бираз эт берсенъ, балам», - деди. Дав ога бир биединъ этин эм бир табак сорпа береди. Карт, этти ашап битирип, сорпады да ишип койып, тоймадым деп, тагы да сорайды. Дав ашувланып, оны кувды, экеви алысты, карт алып давды коьтерип, ерге урды эм бурныннан бир кыл уьзип алып, аяк-колын байлап, казандагы болган этти ашап кетеди. Дав, отка янасып барып, кол-аягын байлаган кылды отка ширкитип, кол-аягы босап турды. Сонъ ол, янма-ян он биеди сойып, этин асып турганда, Камыр баьтир йолдаслары ман кайтып келди. Астынъ аьзир болмаганын коьрип, мага йолдаслыкка ярамайсынъ деп, Камыр баьтир биринши давга шамланды. Дав, уялып, карттынъ эткен исин соьйлемеди. Экинши куьн Камыр баьтир экинши давды калдырып, он бес бие сойып, ас аьзирлеп коярсынъ деп, йолдаслары ман анъшылап кетти. Экинши давга да баягы карт келип, давды урып йыгып, сакалыннан бир кыл алып байлап, этин ашап кетеди. Бу да отка янасып, кыл ширкитип босанып, кайта бастан йылкы сойып, ас асып турганда, Камыр баьтир кайтып келеди. Ас аьзир болмаганга буга да шамланады. Уьшинши куьн уьшинши дав калып, ога да солай болды. Доьртинши куьн Камыр баьтир оьзи калып, давлар анъшылап кетедилер. Камыр баьтир йырма бие сойып, этин кайнатып турганда, карт келип, коьтерип алаш деп, тиледи. Камыр баьтир картты сакалыннан алып, айландырып-айландырып ерге урды эм элтеп, кос терекке сакалыннан байлап койды. Кайтып келген йолдасларына, эт ашап олтырганда, кос терек янына барсанъыз, бир аьлемет коьрсетермен, деди. Давлар йырма биединъ этине бек тойып, арып келдик, эртен танъда карармыз, дедилер. Эрте турып, барып карасалар - не коьрсинлер, карт кос теректи сувырып, кашып кеткен. Соннан сонъ Камыр баьтир каарланып, ызы ман кувмага керек деп, доьртеви де атланып кеттилер. Ыз буларды бир куйыга алып келди. Камыр баьтир яныннан бир йибек аркан шыгарып, бир ушын йолдасларына ыслатып, экинши ушын оьзи ыслап, куйыга туьсип кетти. Куйыдынъ бир ягында кенъ кыр коьринди. Камыр баьтир, бу кырда юрип, бир уьйге етип келди. Бир капыды ашып кирсе, бир кыз ятыр. Онынъ басында бир шырак, аягында бир шырак янып туры. Йигит шыраклардынъ орнын авыстырып койды. Кыз уянмады. Экинши боьлмеге кирсе, тагы да сондай кепте бир кыз ятыр. Камыр баьтир шыраклардынъ орынларын авыстырып, уьшинши боьлмеге де кирди, онда да сол кепте бир кыз ятыр. Камыр баьтир шыраклардынъ орынларын авыстырганда, бу кыз уянды эм Камыр баьтирди коьрип, ашык болып: «Кос келдинъ, йигит, мунда не этип юрисинъ? - деди.