«ХIАДКIЫЛАТА АМАМЫР ХIАЗЫНХИТI»

Асквш 1919, январь а 24 акъазакъква рыцхIагIа рызгIазгыз мшыпI. Ауи атшын йнарахвыз, СВЕРДЛОВ Яков йымачв зцIаз ащаквыргылра авласть шIыц акъазакъква йшырзаъаз щаквнаргылтI. Сквшышвпхьадзара р-Псадгьыл йазцIабыргта къвырльыкъв зхуз ауагIа рыштаква йыртыргарныс, рымлыкв йалхъвдарчIвырныс унашва гIаргтI. Акъазакъква ауи агIан лдзгIарата йрадзаз зъару гIарыбергьыльуачвапI. Арепрессия сквшква рагIан хIышта йтыргаз акъазакъква рыуа щардагIвы йангIацапах абаза, акъарча, анагIвай, ачеркес тгIачваква рпны хъацIакIырта раутI. ХIзаман апны Россияла акъазакъ жвлара тшауацIнахитI. Акъазакъква рхабзаква, рцIасква, ртурых, ацIабырг ргIащаквыргылхрала, ркультура гIахчарала КубанскI къазакъ рхъвы йаланакIуа БаталпашинскI хъвшара уыс щарда акIвнаршитI. ЙгIалкIгIара атахъыпI, акъазакъква Къарча-Черкес ажвлара-политика бзазара джьгарта йшалу, ареспублика асоциальна-экономика атшауацIыхра къарута йаларцIауа шмачIым. Арепрессия йаладзыз акъазакъква рхъмаштылра мшы йазынархата ансисквшагьи амитингква акIвдыршитI. Январь а 22 Черкесск город йакIвшаз амитинг йалаз акъазакъква лдзгIара ду рызгIазгыз арепрессия йаладзыз гIаргвалашвахтI. БаталпашинскI къазакъ хъвшара Уарп районла акъазакъ жвлара атаман ГЕЖИН Виталий Евгений йпа арепрессия йаладзыз акъазакъква рхъмаштылра мшы ауысла араса йгIахIайхIвтI: «Январь а 22 Черкесск йаныргIалу Покров кьльиса апны хIайззарныс хIунашвачпагIвчва щаквыргылра гIаргтI. КЧР а-Правительства анхагIвчва, КЧР АуагIа Айззара (а-Парламент) адепутатква, хIреспублика ауагIахъа жвлара организацияква, амсылман йгьи аправослав диннкъвгагIвчва амитинг йалазларныс йгIадрайгватI. Кубань къазакъ рхъвы агIащтийыгIвчва, Прикубань, Устьджьгваты, Зеленчук районква, Черкесск город акъазакъква айззара йгIадгылуаштI. ХIрайон акъазакъ жвлара йалугьи тшадхIкIылта ауаъа хIцуштI. Амитинг апны акъазакъква рыцхIагIа ду рызгIазгыз агIаншара йаквчважвуштI, йырльажьамкIва йдыркъванчаз джьабагIата йырбаз гIаргвалашвахуаштI. АдиннкъвгагIвчва арепрессия йаладзыз рыхъазла духIа гIаддрахвуаштI». Атаман ауи апш рыцхIагIа зынгьи йнымшахра ахъазла, чкIвыныргIа райсра-патриот бжьара азынхара магIын ду шаму гIаликIгIатI. – Арепрессия йалашваз анахьанат ауагIахъаква йрапшта акъазакъквагьи швабыжта йщаквыстI. Зынгьи йхIхъаштылра гьатахъым ахIапса йтадзыз акъазакъква. Абгата йгIанхаз Абашта айсра Ду агIан хъацIарата, фыррата йгIадырбаз атурых йгIалахатI. Ари йапшу агIаншараква хIара йыгIдырра йахъазымкIва, йгIадзынгылуа йшдхIырдыруаш хIазынхара атахъыпI. Уарп район акъазакъ жвлара агIаджвыквцIарала апхьартаква рпны асабиква р-Абашта атурых, хIуагIахъа хабзаква, хIкультура цIолата йдхIырдыруата хIрыдынхалитI, рызгIвадара рыбагъьара йацхърагIауа аспорт анкъвакъвраква рзадыгIгалитI. УахьчIва хIпахь хачIвыта йгылапI апхъаламгIвайсра хIазхъвыцра, хIкъаруква россия жвлара шабгу адкIылра йазынахIырхара, хIкъраль, хIреспублика ркъагIара, ртшауацIыхра азынхара. Уарп район акъазакъ жвлара йалу чкIвыныргIа рпатриот бжьара, ауагIахъаква райгвара рыбагъьара рзынхара гьашIахIрысуашым, – йхIватI Гежин Виталий. ЙгIалкIгIара атахъыпI хIреспублика ажвлара организацияква, БаталпашинскI къазакъ хъвшара Къарча-Черкес атшауацIыхра йацхърагIауата, ауагIахъаква йрызбжьу акъыльаквшвара, ацынхара дрыбагъьауата магIын ду зму ауысква къару шрыларцIауа. АуагIахъа жвлара организацияква йрапшта, БаталпашинскI къазакъ хъвшарагьи уагIата йалу гьмачIгIвым, уахьчIвала ауат хынзыкьыгIв йрайхIапI. Прикубань, Устьджьгваты, Зеленчук йгьи Уарп районква, Черкесск город рпны акъазакъ жвлараква нхитI. Гежин Виталийгьи дшрылу атаманква гIважвагIвы райхIа йнадзитI. Асквш 2021, июль а 9 йгIашIарышвта БаталпашинскI къазакъ хъвшара унашва ахъицIитI атаманта йалырхыз Дедук Валерий Николай йпа. Арепрессия йалашваз акъазакъква ага рыцхIагIа рбазтынгьи, рдунейпшыща, рхабзаква, рцIасква гьдымрыдзтI, ртурых шгIащаквдыргылхуаш йащтапI, уахьчIвагьи акъазакъква Абашта ахчара йазгылата хъацIарала къвырльыкъв рхитI.