КЕСПИСИН СУЬЙИП САЙЛАГАН

«окытувшы» деген соьзди айтамыз, ама онынъ бизим яшавымызда тут ат аган уьйкен оры - ны акы нда ойланм аймыз. Коьбинш е, баьри аьдемлерди мектеп эм, биринши шеретте окытувшы кеплест иреди. Окувш ыларынынъ аьр кайсысына, олар билимли, наьсипли аьдемлер болы п оьссинлер уьш ин, окы т увш ы лар кайгадер куьшлерин, каьрлерин салады лар, янларын, шыдамлыклары н кы зганмайды лар. Аты окытувшы болган йигит аьдемлерге айлак коьп ярасык сыдыралар багысланадылар. «Ийги окытувшыга тек эки ийги сапаты болса тамам - уьйкен билимлери эм уьйкен юреги», деп язган Л .Н .Т олстой. Тап сондай да окытувшы болады Эркин-Шахар ортак билимлендируьв мектебининъ англичан тилиннен окытувшысы Алиме Аджимуратовна Кумратова. Алиме А джим уратовна Икон-Халк авылында тувган. Атасы Аджимурат М агом етгиреевич Кубеков (яткан ери еннетли болсын), коьплер оны Катай деп таныганлар, Уллы Аталык кавгасынынъ катнасувшысы болган. Ол кавгады биринши куьниннен сонъы куьнине дейим оьткен эм коьплеген орденлер мен эм медальлер мен савгаланган. Кесписи бойынша ол тарихтен окытувшы болган, 15 йылдынъ бойында авыл мектебининъ директоры болып куллык эткен, сонъ оны партия куллыгына коьширгенлер. Анасы Янсарай Яхъяевна (яткан ери еннетли болсын) балаларын тербиялав ман каьрлеген. Кубековлардынъ уьйкен аьелинде 9 бала оьскен. Олардынъ баьриси де оьз яшав йолларын туьзген сы йлы а ь д е м л е р болганлар. Уьйкен кардашы Бекмурза узак йылларды А д ы ге -Х а б л ь Д Р С У-ды басшылаган, Россиядынъ сыйлы курувшысы. Аьптелери Майсара эм Найме - окытувшылар. Кардашы Энвер - У.Д.Алиев атлы Ю суп А Т П -д а коьлик айдавшысы бол ы п, сонъ ем ислер с о в х о з ы н д а механик болып кул л ы к эткен. Анасы М услиматтынъ атасы ногай, а анасы ка р а ш а й , Чегиловларды нъ т у к ы м ы н н а н . Абайы Карачаевск каласы нда яш аган эм Муслимат савлай аьелин - балаларды эм келиншеклерин туьрли амалламаларга сонда аькетип турган. Онда кызы, кел и н ш е к л е р и туьрли карашай аслары н асып уьйренгенлер. А та л а р ы н д а й болып, Кумратовлардынъ ясозгарады, яс окытувш ылардынъ маслагатшысы болады. О кы тувш ы ды нъ коьп йыллык намыслы иси КЧР билимлендируьв эм илми министерствосынынъ, Ногай районынынъ билимлендируьв боьлигининъ, Ногай районынынъ басшысынынъ Сый грамоталары ман белгиленген. «М ектепте окыйтаган й ы л л а р ы м д а о к ы т у в - ш ы лары м ды айлак бек сы йлайтаган эм оларга усамага суьетаган эдим. Окытувшыдынъ кесписин сайлавы м да атамнынъ, аьптелерим нинъ коьрими де бек уьйкен. Мени окытувшы болмага бирев де кыстамаган, ол меним оьзимнинъ сайлавым. Бизим аьелден бес кеспили окы тувш ы ш ы ккан, сав династия демеге боламан. Мектепте мен адабиятты, англичан тилин бек суьетаган эдим эм йогары классларда кайдай кеспиди сайБизим замандасымыз Караш ай-Ш еркеш оькиметлик университетинде ден карувл ы к культура факультетининъ деканынынъ орынбасары. Аьптеси Марьем эм кардашы Мунир саьвде тармагында ислегенлер, кардашлары Анзор ман Алик - курувшылар. Алиме, авыл мектебин окып кутылган сонъ, Пятигорсктынъ тыс кыраллар тиллерининъ институтына окувга туьскен. Немец эм англичан ти л л е р и н и н ъ кеспили дипломын алып, уьш йылды Усть-Джегутадынъ 4-нши номерли мектебинде куллык эткен. Сол йылларда яс аьдемнинъ аьел бактысы да туьзиледи эм ол Эркин-Шахар поселогынынъ мектебине куллыкка келеди. Ама бас деп ис аьрекетин баслаган мектебин уьйкен йылувлык пан эскереди. Алимединъ ян косагы - Э ркин-Ш ахар поселогыннан Исхак Ю супович Кумратов. Ол да коьп балалы уьйкен аьлдинъ тувдыгы. Аьелде уьш яс эм бир кыз оьскенлер. Атасы лары коьлик айдавшылар болып куллык эткенлер эм коьлик айдавшылардынъ династиясын туьзгенлер. Эркин-Ш ахарга коьшкенде, Алиме «Ромашка» балалар бавына тербиялавшы болып куллыкка туьскен. А 1990 йылдан алып эм буьгуьнги куьнге дейим Эркин-Шахар ортак билимлендируьв мектебинде англичан тилининъ окытувшысы болып куллык этеди. Ол йогары квалификациялык категориядынъ окытувшысы. Ердесимиз дайым усталыгын оьстируьвдинъ уьстинде каьрлейди. Оьз предметин ийги билуьви эм балаларды суьюви ога ис бойынша досларынынъ эм окувшыларынынъ ата-аналарынынъ сыйлавын аькеледи. Онынъ окувшылары туьрли конкурсл ард ы нъ эм олимпиадалардынъ енъуьвшилери эм баргышылары боладылар. Алимеди ис белсинлиги де баскаландырады. Ол ис коллегалары ман сулыбы ман боьлиседи, ашык дерислер, мастер-класслар лаягы м да беркигенм ен. Окувга меним ымтылысым бек уьйкен эди, солды да, туьсуьв экзаменлерин артык кы йы нлы кларсы з берип, институтка окувга туьскенмен. Меним окытувш ы болув мырадым толды», - деп хабарлайды Алиме Аджимуратовна. Йылы соьзлерди окытувшы бирге куллык этетаган окытувшылар, мектептинъ директоры Асият Умаровна Фоменко акында айтады. «Мен куллык этетаган коллектив айлак уйымлы, таты м , оьнерш или. Директорымыз оьз куллыгын билген эм суьйген аьдем, аьр куллыкшы ман тил бирлик табады. Анълавлык, дослык айкаслар болган коллективте ислемеге енъил», - дейди ол. Алиме Аджимуратовнадынъ куллык эткен йылларынынъ бойында онынъ колларыннан оьткен, яшав йолларына туспарлаган балалардынъ санын атамага да кыйын. «Мен оьзимди наьсипли эм етим исли аьдем деп санайман. Меним куллыгым мага уьйкен рахатлык аькеледи эм оьзимди баска аьрекетл икте эш коьрмеймен. Оьзим суьйгендей, балаларга да оьз предметимди суьйдирмеге, баьри затта да оларга коьрим болмага шалысаман. Окувшыларымнынъ ийги окувы ннан баска, оларды нъ ийги аьд е м ­ лер болып оьскенлерин суьем ен. Балаларды нъ оьскенин, мектепти кайтип куты л атаганл ары н, сонъ олардынъ оьзлери де ата-ана болып, балаларын мектепке аькелетаганларын, кеспили уста болувларын коьруьв окытувшыда яшав куванышын тувдырадылар», - дейди Алиме Аджимуратовна. Алиме эм Исхак уьш баладынъ ата-анасы боладылар. Олардынъ аьр кайсысы яшавда оьз орынларын тавып, аьелли болганлар. Уллары Рустам МВД-нынъ Краснодар юристлик академ иясы ны нъ Черкессктеги филиалын куты лган, полицияды нъ майоры. Аьлиги заманда Ногай районынынъ басшысынынъ орынбасары болып куллык этеди. Аьелинде эки бала оьседи. Кызлары Олеся КЧГТА-ды окып кутылган, Эркин-Шахар авыл туьзилисининъ басшысынынъ орынбасары болып куллык этеди. Ол Эркин-Ю рт авылына келиншек болып туьскен. Онынъ уьш баласы бар. Кишкей кызлары Гульнара РГЭУды окып кутылган, поселок администрациясында специалист болып куллык этеди. Аьелинде кыз баласы оьседи. Исхак эм Алиме наьсипли ата-ана, атай эм абай. Балаларынынъ, йиенлерининъ, немерелерининъ куванышлары оларга яшав куватын савгалайдылар. Бу ийги аьелге наьс и п ти , ден са в л ы кты , ийгиликлерди, а Алиме А д ж и м ур а то вн а га коьп разылыклы окувш ы ларды эм окытувшылык иси энди де коьп йылларды куванышты, ийгиликлерди аькелгенин сагынаман.