ФокIадэм (сентябрым) и 6-м Черкесск къалэм дэт «Гранд-Кавказ» хьэщIэщым и зэхуэсыпIэ пэшышхуэм хыхьэхэкI Iуэхум хэт адыгэ щIалэхэм я зэIущIэ щекIуэкIащ. Ар «совещание-консультацие» Iэмалым тету къызэрагъэпэщащ. ЗэIущIэм деж къыщаIэтащ упщIитI. Ахэр хуэгъэзауэ щытащ адыгэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я Союзым Фонд къызэригъэпэщыным, Къэзэнокъуэ Руслан Алий и къуэр КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ IэнатIэм зэрытрагъэхьам хуэгъэзамрэ. Абы къеблэгъащ КъЧР-м къыщызэрагъэпэща, адыгэ жылагъуэ зэщIэхъееныгъэхэм я Союзым и тхьэмадэм и къуэдзэ, хэгъуэгум и адыгэ лъэпкъ – щэнхабзэ авнономием и тхьэмадэ Уэхъутэ Александр, Черкесск къалэм дэт автовокзалхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщI Кхъуэнэ Руслан, "Сатурн" ООО-м и унафэщI Хъупсырокъуэ Алий, Адыгэ-Хьэблэ районым щыщ фермерхэу Лъыс Хьэзрэт, Къущхьэ Рэмэзан, ухуакIуэ Уэйокъуэ Джумал, Хьэбэз жыпс заводым и унафэщI Аргун Мурат, щIэныгъэрылажьэ, тхыдэдж, «Адыгэ Хасэ - Черкесский Парламент» жылагъуэ зэгухьэныгъэм и Хасащхьэм хэт Уэз Фатимэ, СМИ-м и лэжьакIуэхэр. Япэрей упщIэмкIэ убгъуауэ къэпсэлъащ Уэхъутэ Александр. — Сызыхэт Союзым пщэрылъ къысхуищIкIэрэ, нобэ сэ сачэнджэщыну сыхуейщ адыгэм къыхэкIауэ хыхьэхэкI Iуэхум хэтахэм. ЗэIущIэм и мыхьэнэ нэхъыщхьэр зыхуэдгъэкIуэнур Союзым ипкъ иту Фонд къызэдгъэпэщынращ. Зэуэ жысIэнщи, нобэкIэ хэкужьым къихьэжа ди къуэшхэми, жылагъуэ организацэхэм я лIыкIуэхэми, адыгэ театрым и лэжьакIуэхэми даIущIащ, дайпсэлъащ, ди чэнджэщ ятхьэлIащ. Псори дызыгъэгумэщIыр лъэпкъым бгъэдэлъ, ди лъэкIыныгъэкIэ зэфIэтхыфыну щыт Iуэхухэм къыпэув лъэпощхьэпохэращ. Ахэр IугъэкIуэтынымкIэ, шэчыншэу, Фондым лэжьыгъэшхуэ зэфIихыфыну долъытэ. Апхуэдэщ, бзэр хъумэныр, хэкужьым къэзыгъэзэж ди къуэшхэм гражданствэ ягъэгъуэтынымкIэ дэIэпыкъуэгъу захуэщIыныр, лъэпкъым и зыужьыныгъэр зылъахъэ нэгъуэщI Iуэхухэр зэфIэхыныр, — жиIащ Уэхъутэ Александр. Абы къыхигъэщащ лъэпощхьэпоууэ хъуар зэуэ IугъэкIуэта зэрымыхъунур, абы зэман зэрытекIуэдэнур. Арами, лъэпкъым къыхэкIа, хыхьэхэкI Iуэхум хэт ди щIалэхэм я зэдэIэпыкъуныгъэкIэ а лъэпощхьэпохэр хуэм-хуэмурэ зэфIахыфыну къилъытащ. — Псалъэм папщIэ, адыгэ телевиденэм, газетхэм я Iуэхур гъунэгъу къуэш хэгъуэгухэм деж щынэхъыфIщ. Ауэ абдежхэм щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм я щыIэкIэ-псэукIэм дэ дыщыгъуазэу тхужыIэнукъым. Теленэтынхэри ди хэгъуэгум деж щыдгъэгъэлъэгъуэну лъэкIыныгъэ диIэкъым. Пэжщ, адыгэ газетхэм я фIыщIэкIэ хэгъуэгуищым щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм я дуней тетыкIэм щыгъуазэ дыхуащI. ДызыгъэпIейтей Iуэху псори властым къытхуищIэн хуейуэ тлъытэн хуейкъым. Дэри тхузэфIэкI зэфIэтхыпхъэщ. А къезбжэкIа лъэпощхьэпохэр IудгъэкIуэтыфынущ Фонд къызэдгъэпэщу дгъэлажьэмэ, абы илэжь Iуэхухэр хэт дежкIи и нэрылъагъуу зэтедгъэпсыхьмэ. Иджыри зэ къытызогъазэри, Фондым игъэзэщIэнур хэкужьым къэзыгъэзэж ди лъэпкъэгъухэм я Iуэхухэр зэтегъэпсыхьэн закъуэракъым, атIэ адыгэхэм я лъэпкъ жылагъуэ организацэхэм я Союзым къыхуэув къалэнхэри зэфIихынущ, — къыпищащ Уэхъутэм. Къапщтэмэ, зэIущIэм къеблэгъахэм Уэхъутэ Александр къыбгъэдэкIа жэрдэмыр даIыгъащ. Фондыр адыгэхэм я лъэпкъ жылагъуэ организацэхэм я Союзым и нэIэ щIэту къызэгъэпэщыпхъэу, абы репатриантхэм ящыщи, жылагъуэм къыбгъэдэкIа цIыхухэри хэгъыхьэпхъэу къалъытащ. ЕтIуанэ упщIэмкIэ — Къэзэнокъуэ Руслан КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ IэнатIэр зэрыхуагъэфэщам, зэIущIэм хэтахэр къэпсэлъащ. — Къэзэнокъуэ Руслан лъэпкъым и пащхьэ, шэчыншэу, пщIэшхуэ щиIэщ. Правительствэм и тхьэмадэу тета Къардэн Мурат лэжьыгъэ купщIафIэ зэрызэфIихари шэч къызытумыхьэнщ. Нобэ Правительствэм и унафэщI IэнатIэр зыхуагъэфэща ди лъэпкъэгъу щIалэр Iуэху зэхэщIыкI лъагэ зыбгъэдэлъщ, къэрал IэнатIэшхуэхэр зезыхьэщ. Лъэпкъым, республикэм хуэгъэзауэ IуэхуфI зылэжьа, ноби зылэжьщ. Солъытэ Къэзэнокъуэ Руслан къыхуагъэфэща IэнатIэм тегъэхьэныр дэIыгъын хуейуэ. Сэ, псалъэ дыгъэлу щымыту, фIыуэ сыщыгъуазэщ нобэ ди лъэпкъым, республикэм щыпсэухэр зыгъэгумэщI Iуэхухэм. Псым, транспорт зекIуэкIэм, гъуэгухэм яхуэгъэза лъэпощхьэпохэр — мы псоми игъэгуауэщхьэуэр «средний класс» зыхужытIэ цIыхухэращ. Ахэр IугъэкIуэтынымкIэ Къэзэнокъуэ Руслан акъылэгъу къытхуэхъуну долъытэ. Ноби къытхуохъу. Сыт щыгъуи зэрыщытыр аращи, властым пэрытхэр щахъуэжкIэ, абыхэм япIэ къиувэнум фIыкIэ уащогугъ. Зыхуэдгъэзэнущ Къэзэнокъуэм дэIэпыкъуэгъукIэ, дэри зыщIэдгъэкъуэнущ. Си фIэщ мэхъу хыхьэхэкIым хэтхэм я дэIэпыкъуныгъэ хэмылъу, цIыхухэр социальнэу хъумэным епха лъэпощхьэпохэр IугъэкIуэта зэрымыхъунур, — жиIащ Кхъуэнэ Руслан. — Лъэпкъыр зыгъэгумэщI сыт хуэдэ упщIэри зэфIэпхыфынущ узэгурыIуэу, узэлъыкъуэту абыхэм узэделэжьмэ. ЦIыхухэм я щхьэхуещагъэм насыпыншагъэ куэд къехь. ДызэгурымыIуэмэ, лъэпкъыр зэрыт тхьэмыщкIагъуэм дыкъикIынукъым. Дэ дызэришэлIэн хуейщ лъэпкъ Iуэхум къыхуэув упщIэхэр зэфIэхыным. Лъэпкъым зигуэш хъунукъым. Сыт хуэдэ унафэщIри, власт зыIэщIэлъ къулыкъущIэри къодэIунущ, уи лъэпкъыр зыгъэгумэщI упщIэхэри зэфIихынущ ар зэры-лъэпкъыу къабгъэдэкIыу щытмэ. Псалъэмакъ мыхъумыщIэхэр щымыIэн папщIэ, утIысу узэпсэлъэн хуейщ, — жиIащ Уэз Фатимэ. ЗэIущIэм къыщыпсэлъахэр къытеувыIащ Къэзэнокъуэ Руслан и лэжьыгъэ бгъэдыхьэкIэм, цIыху хэтыкIэм, цIыхугъэ зэрыхэлъым икIи адыгэ зыщыпсэу районхэр социальнэ и лъэныкъуэкIэ егъэфIэкIуэным, лъэпкъ щIалэгъуалэм щIэныгъэ ягъэгъуэтыным, зайгъэужьыным, проект зэхуэмыдэхэр гъэкIуэтэным къаруушхуэрэ мылъкушхуэрэ зэрыхилъхьэр щапхъэхэмкIэ къагъэлъэгъуащ. ЗэIущIэм и кIэм иджыри зэ къытрагъэзэжкIэрэ жаIащ къэрал IуэхущIакIуэ Къэзэнокъуэ Руслан КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ IэнатIэм зэрыхуэфащэр, абы лъэпкъым къыхуэув лъэпощхьэпохэр IугъэкIуэтынымкIэ зэрыщыгугъыр, икIи адыгэм IуэхуфI куэд къазэрыхуищIэнымкIэ я гугъапIэр зэрырапхыр. Источник: riakchr.ru
ФокIадэм (сентябрым) и 6-м Черкесск къалэм дэт «Гранд-Кавказ» хьэщIэщым и зэхуэсыпIэ пэшышхуэм хыхьэхэкI Iуэхум хэт адыгэ щIалэхэм я зэIущIэ щекIуэкIащ. Ар «совещание-консультацие» Iэмалым тету къызэрагъэпэщащ. ЗэIущIэм деж къыщаIэтащ упщIитI. Ахэр хуэгъэзауэ щытащ адыгэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я Союзым Фонд къызэригъэпэщыным, Къэзэнокъуэ Руслан Алий и къуэр КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ IэнатIэм зэрытрагъэхьам хуэгъэзамрэ. Абы къеблэгъащ КъЧР-м къыщызэрагъэпэща, адыгэ жылагъуэ зэщIэхъееныгъэхэм я Союзым и тхьэмадэм и къуэдзэ, хэгъуэгум и адыгэ лъэпкъ – щэнхабзэ авнономием и тхьэмадэ Уэхъутэ Александр, Черкесск къалэм дэт автовокзалхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщI Кхъуэнэ Руслан, "Сатурн" ООО-м и унафэщI Хъупсырокъуэ Алий, Адыгэ-Хьэблэ районым щыщ фермерхэу Лъыс Хьэзрэт, Къущхьэ Рэмэзан, ухуакIуэ Уэйокъуэ Джумал, Хьэбэз жыпс заводым и унафэщI Аргун Мурат, щIэныгъэрылажьэ, тхыдэдж, «Адыгэ Хасэ - Черкесский Парламент» жылагъуэ зэгухьэныгъэм и Хасащхьэм хэт Уэз Фатимэ, СМИ-м и лэжьакIуэхэр. Япэрей упщIэмкIэ убгъуауэ къэпсэлъащ Уэхъутэ Александр. — Сызыхэт Союзым пщэрылъ къысхуищIкIэрэ, нобэ сэ сачэнджэщыну сыхуейщ адыгэм къыхэкIауэ хыхьэхэкI Iуэхум хэтахэм. ЗэIущIэм и мыхьэнэ нэхъыщхьэр зыхуэдгъэкIуэнур Союзым ипкъ иту Фонд къызэдгъэпэщынращ. Зэуэ жысIэнщи, нобэкIэ хэкужьым къихьэжа ди къуэшхэми, жылагъуэ организацэхэм я лIыкIуэхэми, адыгэ театрым и лэжьакIуэхэми даIущIащ, дайпсэлъащ, ди чэнджэщ ятхьэлIащ. Псори дызыгъэгумэщIыр лъэпкъым бгъэдэлъ, ди лъэкIыныгъэкIэ зэфIэтхыфыну щыт Iуэхухэм къыпэув лъэпощхьэпохэращ. Ахэр IугъэкIуэтынымкIэ, шэчыншэу, Фондым лэжьыгъэшхуэ зэфIихыфыну долъытэ. Апхуэдэщ, бзэр хъумэныр, хэкужьым къэзыгъэзэж ди къуэшхэм гражданствэ ягъэгъуэтынымкIэ дэIэпыкъуэгъу захуэщIыныр, лъэпкъым и зыужьыныгъэр зылъахъэ нэгъуэщI Iуэхухэр зэфIэхыныр, — жиIащ Уэхъутэ Александр. Абы къыхигъэщащ лъэпощхьэпоууэ хъуар зэуэ IугъэкIуэта зэрымыхъунур, абы зэман зэрытекIуэдэнур. Арами, лъэпкъым къыхэкIа, хыхьэхэкI Iуэхум хэт ди щIалэхэм я зэдэIэпыкъуныгъэкIэ а лъэпощхьэпохэр хуэм-хуэмурэ зэфIахыфыну къилъытащ. — Псалъэм папщIэ, адыгэ телевиденэм, газетхэм я Iуэхур гъунэгъу къуэш хэгъуэгухэм деж щынэхъыфIщ. Ауэ абдежхэм щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм я щыIэкIэ-псэукIэм дэ дыщыгъуазэу тхужыIэнукъым. Теленэтынхэри ди хэгъуэгум деж щыдгъэгъэлъэгъуэну лъэкIыныгъэ диIэкъым. Пэжщ, адыгэ газетхэм я фIыщIэкIэ хэгъуэгуищым щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм я дуней тетыкIэм щыгъуазэ дыхуащI. ДызыгъэпIейтей Iуэху псори властым къытхуищIэн хуейуэ тлъытэн хуейкъым. Дэри тхузэфIэкI зэфIэтхыпхъэщ. А къезбжэкIа лъэпощхьэпохэр IудгъэкIуэтыфынущ Фонд къызэдгъэпэщу дгъэлажьэмэ, абы илэжь Iуэхухэр хэт дежкIи и нэрылъагъуу зэтедгъэпсыхьмэ. Иджыри зэ къытызогъазэри, Фондым игъэзэщIэнур хэкужьым къэзыгъэзэж ди лъэпкъэгъухэм я Iуэхухэр зэтегъэпсыхьэн закъуэракъым, атIэ адыгэхэм я лъэпкъ жылагъуэ организацэхэм я Союзым къыхуэув къалэнхэри зэфIихынущ, — къыпищащ Уэхъутэм. Къапщтэмэ, зэIущIэм къеблэгъахэм Уэхъутэ Александр къыбгъэдэкIа жэрдэмыр даIыгъащ. Фондыр адыгэхэм я лъэпкъ жылагъуэ организацэхэм я Союзым и нэIэ щIэту къызэгъэпэщыпхъэу, абы репатриантхэм ящыщи, жылагъуэм къыбгъэдэкIа цIыхухэри хэгъыхьэпхъэу къалъытащ. ЕтIуанэ упщIэмкIэ — Къэзэнокъуэ Руслан КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ IэнатIэр зэрыхуагъэфэщам, зэIущIэм хэтахэр къэпсэлъащ. — Къэзэнокъуэ Руслан лъэпкъым и пащхьэ, шэчыншэу, пщIэшхуэ щиIэщ. Правительствэм и тхьэмадэу тета Къардэн Мурат лэжьыгъэ купщIафIэ зэрызэфIихари шэч къызытумыхьэнщ. Нобэ Правительствэм и унафэщI IэнатIэр зыхуагъэфэща ди лъэпкъэгъу щIалэр Iуэху зэхэщIыкI лъагэ зыбгъэдэлъщ, къэрал IэнатIэшхуэхэр зезыхьэщ. Лъэпкъым, республикэм хуэгъэзауэ IуэхуфI зылэжьа, ноби зылэжьщ. Солъытэ Къэзэнокъуэ Руслан къыхуагъэфэща IэнатIэм тегъэхьэныр дэIыгъын хуейуэ. Сэ, псалъэ дыгъэлу щымыту, фIыуэ сыщыгъуазэщ нобэ ди лъэпкъым, республикэм щыпсэухэр зыгъэгумэщI Iуэхухэм. Псым, транспорт зекIуэкIэм, гъуэгухэм яхуэгъэза лъэпощхьэпохэр — мы псоми игъэгуауэщхьэуэр «средний класс» зыхужытIэ цIыхухэращ. Ахэр IугъэкIуэтынымкIэ Къэзэнокъуэ Руслан акъылэгъу къытхуэхъуну долъытэ. Ноби къытхуохъу. Сыт щыгъуи зэрыщытыр аращи, властым пэрытхэр щахъуэжкIэ, абыхэм япIэ къиувэнум фIыкIэ уащогугъ. Зыхуэдгъэзэнущ Къэзэнокъуэм дэIэпыкъуэгъукIэ, дэри зыщIэдгъэкъуэнущ. Си фIэщ мэхъу хыхьэхэкIым хэтхэм я дэIэпыкъуныгъэ хэмылъу, цIыхухэр социальнэу хъумэным епха лъэпощхьэпохэр IугъэкIуэта зэрымыхъунур, — жиIащ Кхъуэнэ Руслан. — Лъэпкъыр зыгъэгумэщI сыт хуэдэ упщIэри зэфIэпхыфынущ узэгурыIуэу, узэлъыкъуэту абыхэм узэделэжьмэ. ЦIыхухэм я щхьэхуещагъэм насыпыншагъэ куэд къехь. ДызэгурымыIуэмэ, лъэпкъыр зэрыт тхьэмыщкIагъуэм дыкъикIынукъым. Дэ дызэришэлIэн хуейщ лъэпкъ Iуэхум къыхуэув упщIэхэр зэфIэхыным. Лъэпкъым зигуэш хъунукъым. Сыт хуэдэ унафэщIри, власт зыIэщIэлъ къулыкъущIэри къодэIунущ, уи лъэпкъыр зыгъэгумэщI упщIэхэри зэфIихынущ ар зэры-лъэпкъыу къабгъэдэкIыу щытмэ. Псалъэмакъ мыхъумыщIэхэр щымыIэн папщIэ, утIысу узэпсэлъэн хуейщ, — жиIащ Уэз Фатимэ. ЗэIущIэм къыщыпсэлъахэр къытеувыIащ Къэзэнокъуэ Руслан и лэжьыгъэ бгъэдыхьэкIэм, цIыху хэтыкIэм, цIыхугъэ зэрыхэлъым икIи адыгэ зыщыпсэу районхэр социальнэ и лъэныкъуэкIэ егъэфIэкIуэным, лъэпкъ щIалэгъуалэм щIэныгъэ ягъэгъуэтыным, зайгъэужьыным, проект зэхуэмыдэхэр гъэкIуэтэным къаруушхуэрэ мылъкушхуэрэ зэрыхилъхьэр щапхъэхэмкIэ къагъэлъэгъуащ. ЗэIущIэм и кIэм иджыри зэ къытрагъэзэжкIэрэ жаIащ къэрал IуэхущIакIуэ Къэзэнокъуэ Руслан КъЧР-м и Правительствэм и тхьэмадэ IэнатIэм зэрыхуэфащэр, абы лъэпкъым къыхуэув лъэпощхьэпохэр IугъэкIуэтынымкIэ зэрыщыгугъыр, икIи адыгэм IуэхуфI куэд къазэрыхуищIэнымкIэ я гугъапIэр зэрырапхыр. Источник: riakchr.ru
Получайте свежие новости на электронную почту
Комментарии