Актуально КЧР с рабочим визитом посетил руководитель Росреестра Олег Скуфинский СКФО На Ставрополье планируют закупить 45 новых троллейбусов СКФО Более 12 тысяч учеников сдадут ЕГЭ в Дагестане в 2024 году СКФО Детский тотальный диктант прошел в одном из городов Северной Осетии СКФО Активисты из клуба "Альтаир" В КБР успешно поднялись на гору Нартия

«Узэгугъур-къогугъуж»

09.10.2015 1175
«Узэгугъур-къогугъуж»
ерстэмМэкъумэш хъызмэтыр IуэхущIапIэ хьэлъэщ икIи абы щыгъуазэу зи мылъку хэзылъхьэ, зи зэманрэ къарурэ щхьэузыхь хуэзыщIхэр псэкIэ быдэ, нэрыгъыгъэ, пабгъэныгъэ узыншэр зи щэнгъуазэ цIыхухэщ. Апхуэдэр щIалэщIэу щыщыткIэ, нэхъри пщIэ лей хуэфащэу доплъ. АтIэ, ди нобэрей тхыгъэр зытедухуэну щIалэри жыхуэтIэхэм ящыщщ. Зэгуэр иригъэжьа Iуэхум лъэпощхьэпо куэдым щрихьэлIэми, абыхэм нэхъри япсыхьурэ, дерс къыхихыурэ, илъэс къэскIэ и Iуэхухэр ирегъэфIакIуэ. Мэкъумэш хъызмэтыр зи IуэхущIафэ хъуа алибэрдыкъуэдэс Жу Ерстэмщ жыхуэтIэр. Иджыблагъэ езым зыхуэдгъазэри и псалъэ дыщIигъэдэIуащ, дяпэкIэ и мурадхэм дыщигъэгъуэзащ. —Динымрэ мэкъумэшымрэ зыкIи зэхьэлIакъым, ауэ а тIуми зэщхьу зы гупсысэ яхузиIэщ: гукIи-псэкIи зыхыумыщIауэ, Iэпкълъэпкъыу уиIэм хэмыпщIауэ диным и купщIэр къэщIэгъуейщ, мэкъумэшым щылэжьэгъуейщ.  Сыт хуэдэ тегушхуэныгъэ,атIэ, абы уэ ухуэзышар? —Си сабиигъуэм щегъэжьауэ сэркIэ хамэкъым губгъуэр, щIым телэжьыхьыныр. Япэм хабзэфIу щыIащ еджакIуэхэр лэжьыгъэ къехьэлIэжыгъуэм губгъуэм яшэрэ мэкъумэшыщIэхэм дэIэпыкъуэгъу яхуэхъуу. Апхуэдэ лэжьыгъэхэр сфIэфI дыдэт. КъинэмыщIауэ,  совхозым агроному щылэжьа си адэм и гъусэу куэдрэ губгъуэм сихьащ, сыдэлэжьащ, зыгуэр сщIэф зэрыхъурэ.  Ауэрэ, сыкъыдэкIуэтейри, ищхьэ еджапIэри къэзухащ, ауэ щIыгум хузиIэ фIылъагъуныгъэр кIуэдакъым. Тхьэм ирещIи, ди адэм къысхуигъэуша щытыкIэу къыщIэкIынщ ар. Налшык къалэм сыщеджащ, инженер-программист IэщIагъэр сиIэщ. ИджыкIэ къуажэ курыт еджапIэм щызогъэдж информатикэ дерсыр. Абы къыдэкIуэу согъэлажьэ ди уней мэкъумэш хъызмэтыр. Ищхьэ еджапIэр къыщызухам техуэу щIыгухэр ягуэшыжу, унагъуэхэм щхьэж езым ей ищтэжу, колхозхэр, совхозхэр зэхэлъэлъэжу апхуэдэт. Абы ипкъ иткIэрэ, дэри ди унагъуэм къылъыс щIыгу Iыхьэ гектари 6-р къэтщтэжауэ щытащ. Къэралым экономикэ щытыкIэхэр зэпIэзэрыт дыдэтэкъым, цIыхухэми я щIыгу IыхьэфIхэр я къарукIэ ягъэлэжьэжынри Iуэху щIэщыгъуэти, хыхьэпIэ-хэкIыпIэхэр иджыри тцIыхущэтэкъым. Сытми, илъэси 2 гуэркIэ ди щIыгу Iыхьэхэр хьэулеящ дымыгъэлажьэу. Си Iыхьлы гуэрым щIыгухэр еттри, сэ седжэхункIэ абы Iуэхухэр зэрихуащ, хыхьэпIэ-хэкIыпIэхэм зыгуэр нэхъ хэтщIыкI хъуащ. Еджэнри къэзухщ къэзгъэзэжри, зэгъусэу щIыгум делэжьын щIэддзащ. Си къару дыдэкIэ, си мылъку хэслъхьэу сылэжьэн щIыщIэздзар 2012 гъэращ. —Иджыпсту мэкъумэшым щылэжьэну хуейуэ, ауэ къызыщыщIадзэн, къызэрыщIадзэн зэрамыцIыхум къыхэкIыу темыгушхуэ щIалэхэр дэсщ къуажэхэм. АтIэ, абыхэми дерс къыхахын хуэдэу къыджеIэт,Ерстэм,  сыт хуэдэу щыта уи япэ мэкъумэшыщIэ лъэбакъуэхэр? —ЗэрыщIэздзар унагъуэм къытлъыса ди щIыгу Iыхьэращ. МащIэт ар, ауэ абы и фыгъэкIэ фIыуэ селэжьынымкIэ, куэд дыдэ ахъшэу хэзмылъхьэнымкIэ лъэкIыныгъэ сиIащ. Арати, си къару сыщымысхьыжу селэжьащ, мылъку хэлъхьэныгъэ гуэри сщIащ. ЩIыгур къызэтэжащ бэвыфIкIэ, япэ илъэсым щегъэжьауэ къыздэхъуащ. Апхуэдэ щIэдзэныгъэм, шэч хэлъкъым, нэхъри  сытримыгъэгушхуэкIэ къэнакъым. КъетхьэлIэжар пхырыдгъэкIри, къытхудидзамкIэ щIыгур зэрыдвэн, дызэрелэжьын техникэ гуэр зыIэрыдгъэхьащ. Техникэр диIэу гъатхэ вэн-сэным дыщытехьэм, дытегушхуэри, тпэмыжыжьэу, ямыгъэлажьэу илъ щIыгухэр зейхэр зэдгъэцIыхущ, дайпсалъэщ, дызэгурыIуэри, ахэри бэджэнду къатщтэри дгъэлэжьэн щIэддзащ. Нэгъабэ къэтщтащ ди мэжэхэм я гъунэгъуу щылъ, Зеленчук районым и щIыгу IыхьэфI. Сытми, псори зэхэту нобэкIэ догъэлажьэ щIыгу IыхьэфI—гектар 96-рэ. —Сыт къэвгъэкIрэ? Дауэрэ фагурыIуэрэ зи щIыгу вгъэлажьэхэм? —Ди техникэр зытегъэпсыхьар нартыху лэжьынращи, аращ тщIэр. Зи щIыгу пай Iыхьэ дгъэлажьэхэми, бэджэнду тIыгъхэми дагурыIуауэ, щхьэж жыхуиIэм хуэдэу дадогуашэ, лэжьыгъэр къетхьэлIэжа нэужь. Хэти и щIыгум къытрихыну щыта мэкъум хуэдиз къыхузыдогъэпэщри худошэж, хэти къетхьэлIэжа нартыхумкIэ дыдогуашэ. Нэгъабэ къетхьэлIэжа бэвым къыхэтха фейдэм къыдэкIуэу, зыIэрыдгъэхьащ мэкъумылэр зэрыдгъэхьэзыр техникэ гуэрхэри. Пэжщ, ди техникэр щIэрыпс схужыIэнукъым, арами, ди Iуэху ирыдолъагъу. —ДяпэкIэ сыт уи мурадхэр? — Мы гъэм нартыхум фIыуэ къыщIоупщIэ. ХъумапIэ-сыт зэрыдимыIэм къыхэкIыу, къетхьэлIэжар губгъуэ дыдэм щыпхырыдогъэкIри, дэркIэ а лъэныкъуэм мыхьэнэшхуэ иIэщ, и пэжыпIэкIэ. Иджырэ къэс нартыхур къытIэщIэнэу, тфIэкIуэдыжу щытыкIэ хьэлъэ дитакъым. Арами, къызгуроIуэ дяпэкIэ хъумапIэ димыIэу зэрымыхъунур икIи абы икIэщIыпIэкIэ дытелэжьыхьынущ.     Шэч хэлъкъым, нэгъуэщI къэкIыгъэхэми зетпщытынущ.  Дыхуейщ кIэртIоф гъэкIыным, ди щIыгухэм езэгъ мэкъумэш къэкIыгъэхэм  дытегушхуэну. Щапхъэ ирокъукъэ АбытIэ Мухьэмэд и лэжьэкIэр? Абы дохъуапсэ, дыдоплъей. МэкъумэшыщIэ щапхъэгъэлъагъуэу диIэхэм ящыщщ Шыбзыхъуэ Уэлий, ГъурмыкI Аслъэн, ТыIэщ Руслан, Аслъэныкъуэ Тимур, нэгъуэщIхэри. ЛэжьакIуэшхуэ мэкъумэшыщIэу зи лэжьэкIэр щапхъэ тхуэхъухэр мащIэкъым. —Хэт узыдэлажьэр, цIыху бгъэлажьэрэ? —Зэкъуэшищ дыхъуу дызэдолажьэ, дызэдоIэпыкъуж. ИджыкIэ цIыху дгъэлэжьэну лъэкIыныгъэ диIэкъым, ауэ зыдужьыхункIэ нэхъри IупщIу къытхуоув арыншэу, ди къару закъуэкIэ Iуэхур зэрытхудэмышынур. ЩIыгум делэжьыным къинэмыщIауэ, тпэгъунэгъуу щыIэ Iэщыхъуэ фермэхэм щаIыгъ Iэщхэми  ящытхъумэн хуейщ къэдгъэкIар. НэгъуэщI Iуэхухэри къытхукъуокI зэпыт. —Къэрал, министерствэ дэIэпыкъуныгъэу щIэзыдзагъащIэ мэкъумэшыщIэхэм ирагъэгъуэту жыхуаIэхэм я гугъу къытхуэпщIатэмэ? —Псалъэмакъыр нэхъыбэщ хьэкъыпIэкIэ къытлъыс дэIэпыкъуныгъэм нэхърэ. ИджыкIэ нэхъыбэу сызыхуейр лизингкIэ зыкъытщIагъэкъуэнращ.    —Министерствэм щылажьэхэм жаIэ зэпыт мэкъумэшыщIэхэм я хабзэ лъэкIыныгъэхэм хамыцIыхукIыным, я дэфтэрхэр зэрызэтемыгъэпсыхьам, я хэхъуэхэр тэрэзу зэрамыгъэлъагъуэм къыхэкIыу, дэIэпыкъуныгъэ лIэужьыгъуэ куэдым зэрыхэнхэр. —ЩыIэщ апхуэди. Си щхьэкIэ къэсщтэнщи, мызэ-мытIэу и ужь ситащ программэ гуэрхэм сыхыхьэну, ауэ къикIа щIагъуэ щыIэкъым. Ахэр апхуэдизымкIэ Iуэху кIыхьлIыхьщ, гугъусыгъущи, икIэм-икIэжым, зыми дыпымылъу, ди щхьэ Iуэху зетхуэжмэ нэхъыфIу деплъащ. КъызгурымыIуэ лъэныкъуэ щхьэхуэхэми зыщызгъэгъуэзащ, хабзэм тету псори сщIэнущи, деплъынщ мы гъэм дызэрыхъунум. Дауэми, мэкъумэш министерствэм и дэIэпыкъуныгъэ гуэр зэ мыхъуми зэ къытлъысыну догугъэ. —Ерстэм, узэрылэжьа пIалъэм тепщIыкIкIэрэ, жыпIэфыну мэкъумэшыр узэрыпсэуфын хэкIыпIэу, уи бын зэрыбгъэпсэуфынлъэныкъуэгъазэу? —Лэжьэн щыщIэддзам дэр-дэру зыхуэдгъэувыжат илъэситху пIалъэм къриубыдэу хэхъуэшхуэм дыщымыгугъыну. Хэлъхьэныгъэ тщIыуэ, иужькIэ хэхъуэм дыпэплъэмэ нэхъ тэрэзу зэрыщытым деувэлIащ. Аращи, пIалъэр къос, догугъэ. Сызэрылажьэм и кIуэцIкIэ къызгурыIуаращи, щIыгуу бгъэлажьэр мащIэмэ, къарууэ тебгъэкIуадэр нэхъ мащIэщ, нэхъ псынщIагъуэщ, ауэ хэхъуэшхуэ абы къыпхуихьынукъым. Сомым сом къешэ жыхуаIэращи,  тебгъэкIуадэIами, къотэжынущ уи гугъуехь, уи къару, уи мылъку зыхэплъхьа щIыгур. Уегъумэ-къогугъужынущ. Уи унагъуэ ирибгъэпсэуну, зрибужьыну ухуеймэ, щIыгу нэхъыбэ бгъэлажьэ пэтми нэхъ фейдэщ. Аргуэру, къэрал дэIэпыкъуныгъэм зыхуэдгъэзэжынщи, хъызмэт нэхъ инхэм, нэхъ лъэрыхьхэм нэхъ жыджэру доIэпыкъу властри. Сыхуейщ мэкъумэшыщIэм и Махуэм ехъулIэу хъуэхъукIэ захуэзгъэзэну а IуэхущIафэр къыхэзыха цIыхухэм. Хьэлъэщ абыхэм я гуащIэр. Апхуэдэ гуащIэдэкIым пэкIуэж хэхъуэ яIэу, я гугъуехьым и хъер ялъагъужу, я Iуэху зэкIэлъыкIуэну сохъуэхъу мэкъумэшыщIэхэм. Источник: riakchr.ru
1175 просмотров

Читайте также



Комментарии

Написать
Комментарии >



Подписывайтесь на RIAKCHR в Одноклассниках Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный
Вступайте в сообщество RIAKCHR в “ВКонтакте” Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный
Вступайте в сообщество RIAKCHR в “Telegram” Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный