Халкъ туугъан Джуртундан зор бла кёчюрюлюб, 14 джылны киши джерде джашаб, артыкълыкъны, зорлукъну да хорлаб, джерине, тауларына къайтса, андан уллу насыб, къууанч болмаз анга. Ол затны къарачай халкъ кесини юсюнде 1957-чи джыл сынагъанды.
Биринчи эшелонла 1957-чи джыл келиб башлагъан эдиле. Ала ногъайлыла джашагъан элледе тохтасала, къарнаш ногъай халкъны келечилери туздам бла келиб, узакъ джолоучулукъдан келген къарачайлылагъа джылы тюбеучен эдиле.Къарачай халкъны Джуртуна къайтханына аталыб, мындан алда Эркин-Шахарда темир джол станцияда уллу митинг болду. Бу митингге республиканы башха районларыны келечилери бла къалмай, КъЧР-ни Халкъ Джыйылыууну депутатлары, КъЧР-ни Правительствосуну членлери да келген эдиле.
Биринчи сёз Шимал Кавказда Муслиманланы координацион аралыгъыны башчысы, КъЧР-ни муфтийи Бердиланы Алийни джашы Исмаил хаджиге берилди. Орта Азияда эмда Къазахстанда ачдан, сууукъдан, тюрлю-тюрлю аурууладан ёлген ахлуларыбызгъа дууа этдиргенден сора ол былай айтды:
- Бу митинг къарачайлыла Орта Азия бла Къазахстандан къайтханлы 61 джыл толгъанына аталгъан митингди. Тёгерекге къарайма да, джарыкъ кюлген, ышаргъан адамны кёрмейме. Бары да мыдахдыла. Мыдах болмай да не этсинле ала? 1943-чю джыл абыстол айны 2-де Ата джуртундан зор бла кёчюрюлген эди къарачай халкъ Орта Азия бла Къазахстаннга. Анда ачдан, сууукъдан халкъыбызны джартысы къырылды. Артыкъ да бек кёб сабий ёлдю. Ёлюм болгъан джерде, белгилисича, киши ышармайды, кюлмейди. Ма аны ючюн бюгюн барыбыз да мыдахбыз. Энди аллай ачы джарсыуланы, къыйынлыкъланы бир миллет да сынамасын.
Биринчи эшелонла Эркин-Шахарны юсю бла ётгенлери себебли, ногъайлыла, туздам бла станциягъа келиб, той-оюн этиб, къарачайлылагъа тюбеген эдиле. Аланы алай этгенлерин биз – къарачайлыла - бюгюн-бюгече да унутмайбыз, унутурукъ да тюлбюз. Сау болсунла, бизге къыйын кёзюуде, къарнашларыбызча, къайгъыргъанлары ючюн…
КъЧР-ни Башчысы Темрезланы Рашидни атындан КъЧР-ни Правительствосуну Председатели Аслан Озов сёлешди.
- Къарачай халкъ тюзлюкню, урунууну, шохлукъну сюйген халкъды. 1943-чю джыл абыстол айны 2-де халкъгъа этилген артыкълыкъ ёмюрде да унутуллукъ тюлдю. Башха халкъланы уланлары бла бирге къолларына сауут-саба алыб, къарачай джашла Уллу Ата джурт къазауатны джылларында уллу джигитлик кёргюзгендиле. «Совет Союзну Джигити», «Эресей Федерацияны Джигити» деген атлагъа аны кёб адамы тыйыншлы болгъанды. Аллай бир джигити болгъан халкъ ёмюрде да сатлыкъ боллукъ тюлдю, болургъа да мадары джокъду.
Бюгюнлюкде къарачайлыла республиканы башха миллетлери бла бирге шохлукъда халал уруна джашайдыла. Мындан ары бу халкъны къуру къууанчла джокълаб турсунла. Къарачай халкъ къууанса, биз да, башха миллетле, къууанныкъбыз. Нек десегиз, биз бир юйюрню адамларыча болгъанбыз, - деди ол.
КъЧР-ни Джамагъат палатасыны атындан Вера Молдованова, КъЧР-ни «Къарачай - алан халкъ» джамагъат бирлешлигини атындан КъЧР-ни Джамагъат палатасыны члени Гочияланы Борис, Къобан районну администрациясыны башчысы Къазийланы Хусейн Ногъай районну администрациясыны башчысы Катаганов Исмаил дагъыда башхала сёлешдиле. Бары да 1943-чю джыл абыстол айны 2-де къарачай халкъгъа этилген артыкълыкъны, зорлукъну хыртха уруб, мындан ары бир халкъ да аллай къыйынлыкъланы сынамазын изледиле.
Митингни аягъында къарачай халкъ Джуртуна къайтханлы 61 толгъанына атаб къурманлыкъ этилди…
Комментарии