СКФО В Северной Осетии в 2024 году появятся прямые авиарейсы в Нижний Новгород СКФО Сельхозкооперативы в КБР набирают популярность Актуально Региональный этап Всероссийской олимпиады по истории российского предпринимательства прошел в КЧР на базе КЧГУ Актуально Глава КЧР Рашид Темрезов в Приэльбрусье встретился с активистами Общероссийского движения детей и молодежи «Движение Первых» Актуально Глава КЧР Рашид Темрезов в Тырныаузе КБР принял участие в открытии Дворца культуры им. Кайсына Кулиева

РОССИЯ ЙАГЪЬУ АГIВЫЧIВГIВЫСКВА ДРЫУАПI

01.03.2019 316
РОССИЯ ЙАГЪЬУ АГIВЫЧIВГIВЫСКВА ДРЫУАПI
ХIреспубликала йахъазымкIва зыхьыз бергьльу аъачIвагIагIвчва, ахIбачва пшдзаква дрыуапI ХВБИ СагIит Азамат йпа. Ауи асквш 1939, мартI а 4 КъартДжьурт кыт апны дйытI. ДангIатшытха апхьарта дыцIалын, гврыхвара гIайырбауа дапхьатI. Абзазара апны закIгьи ахъазгIваца йгьыншум. АчкIвын 18 сквша даннадза ъачIвагIата йгIалихуаш даназхъвыцуаз йаквшвауата Къзыл Октябрь кыт апочта апны йынхуз йъахIльы данчмазагIвха заманкIла ауи йхъвдаквцIараква йырхъйарныс йгIайыхIватI. Асквш 1957 агIан почтальонта зынхара джвыквызцIаз Хвби СагIит ауи анархара йынцIра шабгаз айттI. Акъарча уагIахъа рыхъазла ймайрамыз ауат асквшква руацIала апочтальон нхара йщардан. АуагIахъа рызбжа Къазахстан йаъаркIван, ръахIыльчви дари злабадыруаз асальамшвъаква, агазетква ракIвын. Ауат нкъвызгуз ачкIвын йъачIвагIа магIныта йаму ауи агIан абгата йгIайгвынгIвытI йгьи ауи йапщылаз ауысква йнардзата, кърар йымата йшйырхъйушыз дащтата дынхатI. Асквш 1959 агIан Хвби СагIит Ставрополь йаныргIалыз связьла аэлектротехника техникум дыцIалын, «Техник почтовой связи» ъачIвагIа йымата дахIврала дгIалгатI. Къарча район апочта связь нхара йалагаз ачкIвын йгврыхвари йджьауапкIри зынла йгIалыркIгIатI. Хысквша данынха Къвмыш кыт апочта связь ахъвшара даунашвачпагIвта ддыргылтI. Ауи амщтахь Къарча районла апочта связь апны инженер хъадата ддыргылтI. СагIит Азамат йпа акытква рпны апочта хъвшараква азаман йаквыргIапсу квпшыра рымата, техникала йадгалата йаъазлара ахъазла йылшуз зымгIва шйырхъйушыз дащтата дынхатI, адгалра уысква дшырзычпазгьи гIайырбатI. Асквш 1963 агIан Хвби СагIит Москва йаныргIалыз аэлектротехника институт дыцIалын, дшынхузымца дгIалгатI. Асквш 1972 агIан ауи Къарча-Черкес область апочта связь ахъвшара аунашвачпагIв дизаместительта ддыргылтI. Ауи йунашва йацIан апочтаква, «Союзпечать» йаланакIуаз атйыртаква, ауат анхартаква рымлыкв-техника аъаща йырзынархаз ауысква. Ауи агIан акIвпI Черкесск город аквта йаныргIалу пщбата йаквгылу «Главпочтамт» атдзы ауыхвара ангIашIарчпа, каналта 1100 змаз ателефонтелеграф связь аныруыхва, аобластьла йаныргIалыз апочта хъвшараква йрыуата 60 ангIадыршIыцх. Ауи акIвымкIвагьи, Черкесск город апны «Союзпечать» ъаныргIалызлушыз тдзы руыхватI, Зеленчук район, Нижний Архыз, Къарданыгь, ЧапаевскI, Пристань, Къарапагва, Таллыкъ, Исправна кытква рпынква апочта хъвшара шIыцква гIахъыртIытI, Сторожевая станица апны почта связь хъвшара йгьи АТС руыхватI. Йара ауаса Прикубань, ХIабаз, АдыгьахIабльа районквала йакIвшаз анхараква гIашIыпхьадзауачвапI. Асквш 1992 агIан Россия Федерация а-Президент Ельцин Борис «О создании Федерального Управления почтовой связи при Министерстве Связи Российской Федерации» Хабза мачвы ацIайцIатI йгьи асквш 1993 ауацIала апочтакви аэлектросвязькви рагIвшарала анхараква акIвшатI. Йара ауи асквш май агIан СагIит Азамат йпа афедеральна почта связь КЧР-ла а-УнашвахъцIарта дахъадата ддыргылтI. ЗымгIвагьи йырдырхитI, апсахраква ангIаджвыквлыз агIан акъраль апны ауысква шаквыргъвгъваз. Къарча-Черкес апочта аунашвачпагIвгьи ймайрамыз уыс щарда дрыцIагылтI. Ага ауаса йаъазтынгьи, йзынархаз ахъвдаквцIараква зымгIва джьауапкIра ду йылата йнардзата йырхъйарныс йылшатI. Апочта связь асквш 2000 агIан сквш 80 ахъыцIтI. Ауи йадахIвуата Архыз апны апочта анхагIвчва ъагIвназлушыз атдзы ауыхвара йалгатI. Хвырзыгв апны почта хъвшара аныруыхвуз акыт гIаныршара адепутатква ауи агIан КЧР АуагIа Айззара (а-Парламент) йаПредседательыз Суюнов Джанибек ахIваракIла тшизынадырхатI. Ауат йгIадзынгылуа абанпараква йрызцауа агенерал Семенов Владимир йсальамшвъа зту акапсула ауыхвара абльын апны йтарцIарныс шыртахъу йархIвтI. Асквш 2001 агIан Россия апочта а-Мш йадахIвуата, Хвырзыгв апны асвязь ахъвшара шIыц гIахъыртIытI. Ауи далан ауи агIан Къарча-Черкес Республика йаунашвачпагIвыз Семенов Владимир Магомет йпагьи. Ауыхвара апны урышв йгьи къарча бызшваквала асквш 2051 агIан йбзазуш абанпара йрызцауа атшазынархара андыргIалтI. «Къарча-Черкесла асвязь анхагIвчва йанакIвызлакIгьи апхъаламгIвайсра йазгылапI. ХIара хIышта, хI-Абашта йрызхIыму абзибара йгьи апатриотра йыргIарбагата Хвырзыгв щхъа кыт апны связь хъвшара гIахъхIтIитI. Ауи уахьчIва йынхауа, йбзазауа ракIвымкIвагьи йхIыщтагIайуаш абанпараквагьи йрысабапхуш нхартапI. ЗацкIыс пшдза аъам Къарча-Черкес акъагIара швазынхарныс, хIышта апны амамыр швхчарныс уасйатта йшвызгIаныгIжьитI» – йаныпI асквш 2051, июль а 8 агIан ауи акыт йабзазагIвчвазлуш йрызцауа атшазынархара. Хвби СагIит йгвымчIвара абзирала ареспублика апочта анхагIвчва йрыуата 47-гIвы «Мастер связи» ЧIахIра хьзы гIарквнадыргатI, щардагIвы ръачIвагIа азъазара йалархIарала акурсква йырхъыстI, апочта хъвшараква райхIара Интернетла йадыргалтI, «КиберПочта», «КиберДеньги» проектква джвыквыржьтI, анхагIвчва рынхаша йаладырхIатI. Хвби СагIид агвчIагIвра уысквагьи акIвйыршун, амаджьгытква руыхвара дацхърагIун. Ауи йгвымчIвара гIалыркIгIауата йызнымкIва ачIахIра грамотаквала йыхьыз рхIватI, «Отличник социалистического соревнования Министерства связи СССР» гвплацIа, «Заслуженный связист РФ» хьзы, «Ветеран труда» медаль йымапI, а-Дуней Академия даакадемикпI, «Звезда созидания» орденла дгIалыркIгIатI. «Лучшие люди России» энциклопедия аредакция Хвби СагIит йгврыхвара гIалыркIгIауата медаль гIайквнадыргатI, йыхьыз «Связь и информатизация в РФ» федеральна справочник йанырцIатI. Ауи унашва зхъицIуз агвып йызнымкIва Россияла йакIвшуз анкъвакъвраква рпны йагъьта тшгIадырбатI. Хвби СагIит йанакIвызлакIгьи абзазагIвчва дшрызхъвыцуаз йаквшахIатхауата хIреспубликала «СвязьБанк» хъвшара агIахътIра къару щарда алайцIатI. Сквш 25 цIуата акъральгIвчва цхърагIара дызрадзауа, ауагIа йыззхъарцIауа, азаман йацчIвырхъауа «СвязьБанк» нхитI. Абанк тшазыназырхауа зымгIвагьи руыс майрахитI. СагIит Азамат йпа йыхьыз Лагъь КIавкIазла йахъазымкIва Россия Федерациялагьи йбергьльыпI, йызнымкIва архъвыхра комиссияква дрылата йапшым ахъвдаквцIараква йырхъйатI, США, Нидерланды къральква рпны йдырхIаз ашвапха тшахайыргIвазарныс дырщтитI. Асквш 2002 агIан «За заслуги в проведении Всероссийской переписи населения» медаль, Совет Айсра-Тенгьыз Флот асквш 95 йадахIвуата «Ветеран Вооруженных Сил» ЧIахIра знак гIайквнадыргатI. Ауаса артшхъвагаква зымгIва рацкIыс йхъадата йара Хвби СагIит йпхьадзауа ауи азаман дызднагалыз бызшвала, ныбыжьла йапшым ауагIа ракIвпI. Асквш 1990 агIан СагIит Азамат йпа Къарча-Черкес аобласть Совет дадепутатта далырхтI. УадыргIвана асквш 1999 агIан Къарча-Черкес Республика АуагIа Айззара (а-Парламент) йапхъахауа азддара адепутатра атагIайызхъарцIахтI. Ареспублика ащата анщтIарцIуз атлахан ахабзалыхыгIвчва руыс гьмайрамызтI.Ставрополь край йгIалцIта йкIьыду субъектта йщаквгылуаз Къарча-Черкес а-Конституциягьи, а-Гимни а-Баракъи – йхъаду адамыгъаква йырзынарху ахабзаква лызхыз СагIит Азамат йпа йапшта амайчра йгьи уасаражвра гIазырбаз адепутатква ракIвпI. Ауи ауагIа разхъацIара гIайырцIабыргуата йызнымкIва алхыгIвчва ргIальаматраква дрызгылтI. Дызцынхуз адепутатквагьи СагIит Азамат йпа йажва хвы азырчпун, пIатIу ду йыквырцIун. Ауи АТС – 5 абзазара йъалайжьыз абзирала алхыгIвчва йрыуата щардагIвы телефон рызкIылыргатI, асквш 1993 агIан Къарча-Черкес апны телестудия агIахътIра ймачIымкIва йкъару алапI. Зынгьи шIыпIа телегIатра, ауагIахъа бызшваквала агIатраква ъанымыз, ауыс адгалра, атехника аныргIалща здыруа аъачIвагIагIвчва ъакъытыз йгIалцIла апочта йгьи аэлектросвязь нхартаква рпны йынхуз ршвапха хвы аквцIауачван. Хвби СагIит йырхIаз ашвапха байа йкъальам йгIахъыцIыз «Просто связисты», «Через годы, через расстояния...» книгаква рпны йгIайырбатI. АгIвычIвгIвыс бзиракI гIазшIикIгIаз, гвыцкьала дызцынхаз ауагIа дшырзыразу йызрыбагъьузтын – насып йымапI. Хвби СагIит ауыла йызшан. Ауи ймайрамыз йхъвдаквцIараква рырхъйара апны йанакIвызлакIгьи цIагылагIвта йзалтI йзаместительква Тарасенко Елена, Бугрин Владимир, Пучкин Виктор. Ауи адуней йыквхым йынбжьагIвчвагьи щардала йгIайгвалашвахитI. КъарчаЧеркес Республика АуагIа Айззара (а-Парламент) йаПредседательыз Иванов Игорь йсальамшвъаква дрыпхьахлитI. Патриотра злу, нхарала зынгьи йгIазмырльальаз хIхаквлагIв Хвби СагIит Азамат йпа уахьчIвала тшпсщара дчIвапI. Ауи асквш 2004 агIан дзунашвачпагIвыз агвып пшдзата тшпсщара днардастI. Ауаса ажвасквшапхьадзараквала йырхъвыху агIвычIвгIвысагIа, анбжьагIвыгIа йамайжьауа СагIит Азамат йпа агвып ргвыргъьараквагьи рнашхыйараквагьи рыцнайдаситI, йбжьагажва гвыбзыгъаква гьрыгйырхум. Ауи йырхIаз ашвапха байа ашIаква рыхъазла уызшIпшуаш акIвпI. Абаза бызшвала йгIацIцIуа агазет аредакция йынхаз ахIбачва йрыуата Хвби СагIит Азамат йпа дзымдыруа дгьаъам. Ауи ансисквша айрышта амачвацIацIара ауыс ацIыхъва дтагылан, акытква рбзазагIвчва дрынйалун, апочта хъвшараква рынхагIвчва йыргвышхвун, агазет йаназаману ауагIа йрадзара ткIьийта дахъпшылуан. ЙанакIвызлакIгьи злакта лашару, зажва гвыбзыгъу Хвби СагIит Азамат йпа йюбилейла пхата хIйайхIвахIвитI. Ауи Къарча-Черкес атшауацIыхра къарута йалайцIаз, нхарала дъашвапхаз, тгIачва гIальамат ъагIадзынйыргылыз ахъазла хвы йзызбауа зымгIва рапшта хIаргьи згIвадара багъьа, нцIра ауыра, тынчра йзыхIтахъпI.
316 просмотров


Комментарии

Написать
Комментарии >



Подписывайтесь на RIAKCHR в Одноклассниках Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный
Вступайте в сообщество RIAKCHR в “ВКонтакте” Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный
Вступайте в сообщество RIAKCHR в “Telegram” Получайте свежие статьи и новые публикации на свой мобильный