Шимал Кавказны кёбчюлюк информация мадарларыны форуму джыл сайын болгъан ишлени бириди.
Ол журналистлени, пресс-къуллукъланы келечилерин, блогерлени бир-бири сынамлары бла танышдырыр муратда эмда властланы келечилери бла, эксперт, иш бардыргъанланы арасында байламлылыкъны бегитир ючюн, 2013-чю джылдан бери, хар джыл сайын бардырылады.
Быйыл Шимал Кавказ федерал округну кёбчюлюк информация мадарларыны джыйылыуу 6-чы кере эндреуюк (декабрь) айны 5-си бла 6-да Чечен Республиканы ара шахары Грозныйде бардырылды. Ары бютеу къралдан федерал кёбчюлюк информацияны мадарларыны тамадалары, Шимал Кавказ федерал округну субъектлерини башчылары, Эресей Федерацияны Президентини Шимал Кавказ федерал округда Толу эркинликли келечиси, Москвадан келген къонакъла эмда башхала келген эдиле. Ала эки кюнню ичинде Шимал Кавказ федерал округну информацион ёсюмюню ишлерине къарадыла. Кёбчюлюк информация андан да бек ёсер ючюн къаллай болушлукъ табдырыргъа боллугъун сюздюле. Кёбчюлюк информацияны джергили мадарлары джангы форматланы, технологияланы хайырландыра халкъланы араларында шохлукъну бегитирча этерге кереклисин айтдыла.
Форумну программасына кёре, пленар кенгешле, профиль эксперт ушакъла, «тёгерек столла», мастер-классла болдула. Хар регионну кесини джашауун, мадарларын кёргюзген суратла, башха кёрмючле бар эдиле. Интерактив панель сессияла, медиамастерскойла да болдула.
Форумну цифралы медианы ёсюмюне аталгъан биринчи пленар кенгешини ишине Эресей Федерацияны Президенти В.В.Путинни Шимал Кавказ федерал округда Толу эркинликли келечисини орунбасары Сергей Стариков, Чечен Республиканы Правительствосуну Председатели Муслим Хучиев, Чечен Республиканы миллет политика бла тыш байламлылыкъдан эмда басма бла информациядан министри Джамбулат Умаров, Шимал Кавказны Кёбчюлюк информациясыны ассоциациясыны тамадасы Вадим Баканов, «Электронный центр электронного государства» АНО-ну баш директору Леонид Филатов эмда башхала къошулдула.
Сергей Стариков, Форумгъа келгенле бла джылы саламлаша, алты джылны ичине форум ёсгенин чертди.
Республиканы Премьер-министри Муслим Хучиев Форумгъа келгенлени регионну Башчысы Рамзан Кадыровну атындан джылы алгъышлады. Ол Чеченде кёбчюлюк информацияны мадарлары, заманнга кёре, тири ёсюб баргъанларын билдире, власть бла джамагъатны арасында аны уллу магъанасы болгъанын айтды.
Шимал Кавказны Кёбчюлюк информациясыны 6-чы къралла арасы форумунда Къарачай-Черкесияны миллет ишледен, кёбчюлюк информация бла басманы хакъындан министри Мурат Хапиштов сёлешди.
«Джамагъатны джашауунда кёбчюлюк информацияны мадарлары баш орунланы бирин алгъанларына ишек джокъду. Ала бардыргъан джамагъат ишле адамланы энчи джашау сынамларын ёсдюредиле. Шимал Кавказны субъектлерини арасында шохлукъну, къарнашлыкъны кючюн бегитедиле. Ол а амалсыз этилирге керекли баш ишлени бириди.
Форум баргъан эки кюнню ичинде, аны ишине къошулгъанла джангы сынам, джангы танышла, тенгле къурагъанларына мен толу ийнанама. Ала бир-бирлери бла мындан ары да шохлукъ тутарыкъдыла», - деди Мурат Хапиштов.
Бусагъат заманда уллу магъанасы болгъан джангы медианы ёсюмюню аллында кёнделен тургъан бир къауум проблеманы юсюнден Вадим Баканов сёлешди. Ол джыйылгъанланы эслерин медиасфераны тюзетген законну джангыртыргъа кереклисин чертди. Алай болса, кёбчюлюк информация мадарланы халы иги боллугъун айтды.
Ётюрюк информацияла кёбден кёб болуб барадыла. Алагъа къаршчы кюреше, ангылатыу ишле бардырыргъа кереклисин да чертди Вадим Баканов. Ол проблеманы юсюнден эресейчи интернет-журналист Юрий Синодов, «Гражданин» деген джамагъат къозгъалыуну башчысы Юрий Шаркович, эмда башхала кёллерине келгенни айтдыла.
Джыйылыу бардырылгъан мекямны биринчи къатыны эркин бёлмелеринде «Кунацкая» деген ат бла стендле къуралгъан эдиле. Ала Шимал Кавказда джашагъан миллетлени маданиятлары, тиллери, миллет шартлары кёб тюрлю болгъанларын кёргюзе эдиле.
Былайда Къарачай-Черкес Республиканы кёбчюлюк информация мадарларыны миллет редакцияларыны ишлери салыннган эдиле. Ала миллет газетле, журналла эмда башха затла эдиле.
Мониторлада, стендледе, «сенсор столда» Къарачай-Черкес Республиканы юсюнден киноладан кадрла, кёбчюлюк информацияны мадарларыны къуралгъаныны, ёсгенини юсюнден, Къарачай-Черкесияны 25-джыллыкъ юбилейинден роликле кёргюзюлдюле. Форумну къурау комитетини членлери айтхандан, Къарачай-Черкесияны Форумда къуралгъан мюйюшю эм игилени бирине саналды.
Форумну экинчи кюнюнде «Цифровые медиа: новая реальность и перспективы развития» деген темагъа пленар кенгеш ачылырны аллы бла форумгъа келген сыйлы къонакъла хар регионну озгъан, бусагъат, келлик заманыны медиа-сферасыны кёрмюч экспозицияларына къарадыла.
Шимал Кавказ федерал округну информацион кенглигини ёсюмюню сорууларын сюзюуге къошулгъанланы арасында Эресей Федерацияны Президентини Шимал Кавказ федерал округда Толу эркинликли келечиси Александр Матовников, Эресей Федерацияны Шимал Кавказны ишлеринден министри Сергей Чеботарёв, Чечен Республиканы Башчысы Рамзан Кадыров, Дагъыстан Республиканы Башчысы Владимир Васильев, Терк Башы Тегей Республиканы Башчысы Вячеслав Битаров, Ингуш Республиканы Башчысы Юнус-Бек Евкуров, Къабарты-Малкъар Республиканы Башчысыны борчларын толтургъан Казбек Коков, Къарачай-Черкес Республиканы Башчысы Темрезланы Рашид, Ставрополь крайны Губернатору Владимир Владимиров, властны федерал органларыны келечилери эмда башхала бар эдиле.
Александр Матовников Форумну къурагъанла бла, аны ишине къошулгъанла бла джылы саламлашыб, Шимал Кавказда кёб тюрлю ашхы ишле бардырылгъанларын айтды. Бир-бирде кёбчюлюк информацияны мадарлары аланы юслеринден айтыргъа унутуб къойгъанларын да чертди.
«Адамла Кавказда бусагъатда болум къалай болгъаныны тюзюн тыйыншлысыча билмейдиле. Сиз бизни бла бирге джерибизни ариулугъун, анда джашагъан халкъланы адетлерин, иги джанына тюрлениулени, экономика ёсер ючюн уллу байлыгъыбыз болгъанын, мында рахат, мамыр джашау орун алыб тургъанын адамлагъа джетдирирге керексиз», - деди Александр Матовников.
Эресей Федерацияны Шимал Кавказны ишлеринден министри Сергей Чеботарёв 6-чы къралла арасы форумну магъаналы бардыргъанлары ючюн, разылыгъын билдирди.
«Джылдан джылгъа форум тюрлене, иги бола барады. Анга кёб адам къошулады. Властны федерал эмда регионал органлары, Президентни администрациясы кёб зат этедиле. Аны журналистле ишлеринде кёргюзюрге керекдиле. Сиз тёртюнчю властсыз. Шимал Кавказ ёседи, алгъа барады. Журналистле аны юсюнден джазгъанлай, адамлагъа билдиргенлей турургъа керекдиле», - деди Сергей Чеботарёв.
Чечен Республиканы Башчысы Рамзан Кадыров, журналистлени информацияны берген сагъатда, аны сюзюб, керти, ётюрюк болгъанын иги билиб, алайда джашагъан миллетни оюмун да эсге алыб, алай джазаргъа чакъырды. Регионал властла журналистле бла байламлылыкъ тутаргъа хар заманда хазыр болгъанларын билдирди.
Дагъыстан Республиканы Башчысы Владимир Васильев регионда кёб зат игиден иги болуб баргъаныны юсюнден айтды. Ол билдиргенден, бюгюнлюкде власть тюзлюк, кертилик орун алыб турур джанындан ишлейди. Ол затха журналистле да къошулурларын изледи.
Ингушетияны, Къабарты-Малкъарны, Шимал Тегейни башчылары - Юнус-Бек Евкуров, Казбек Коков, Вячеслав Битаров - власть бла кёбчюлюк информацияны мадарлары биригиб ишлеселе, республикаланы социал-экономика кючлери кёлтюрюллюклерин айтдыла.
Къарачай-Черкес Республиканы Башчысы Темрезланы Рашид: «Мен эслегенден форумда риторика тюрленнгенди. Журналистле хар республиканы джашауунда орун алгъан иги затланы юслеринден кёб джазыб, айтыб башлагъандыла. Ашхы джанына тюрлениуле бардыла, биз аланы кёребиз. Властны органлары бла журналистлени араларында байламлылыкъ бегийди. Кесими юсюмден айтсам, кёбчюлюк информацияны мадарлары бла мени арамда ышанмакълыкъ уллуду. Аны бла байламлы кесим энчи кёб затны билеме. Шимал Кавказ федерал округну субъектлерини кёргюзюр затлары кёбдюле. Сизни бу бардырылгъан ашхы иш бла энтда да бир кере алгъышлай, къонакъ сюйген Къарачай-Черкесиягъа чакъырама», - деди Темрезланы Рашид.
Ставрополь крайны Губернатору Владимир Владимирович да форумну магъанасыны юсюнден сёлешди.
«Властны, кёбчюлюк информация мадарланы, джамагъатны баш борчлары Шимал Кавказны хаман да мамырлы, рахатлы, къонакъ сюйген джер этиудю», - деди Владимир Владимирович.
Андан сора пленар кенгешде «Матч ТВ» деген федерал спорт телеканалны продюсери, джамагъат къуллукъчу, журналист Тина Канделаки, Джамагъат бла байламлылыкъ тутхан эресейчи ассоциацияны президенти Станислав Наумов, «Ruptly» деген видеоагентствону цифралы технологиясыны директору Дмитрий Кешишев эмда башхала сёлешдиле.
Кенгешни аягъында Александр Матовников эндиги джыл Шимал Кавказны кёбчюлюк информация мадарларыны форуму Дагъыстан Республиканы ара шахары Махачкъалада боллугъун айтды.
Комментарии