НАМ Ы СЛЫ К У Ь Н Д ЕС Л ЕС У Ь В Л И К - О Ь Р Л ЕН У Ь В ЙОЛЫ

Туьнегуьнлерде республикадынъ Профсоюзлар уьйининъ йыйынлар залы нда М онополияга карсы федераллык службасынынъ КЧР бойынша управлениесининъ (КЧР бойынша УФАС) сосы йылдынъ экинши кварталында право кулланув практикасын ямагатшылык тергевге багысланган йыйылыс озды. Амалламады юртлык управл е н и е д и н ъ басш ы сы Амин Союнович Уракчиев аш т ы, амалламады нъ катнасувшыларын куьн йосыгы ман таныстырды эм биринши докпадшы кебинде де соьйледи. Ведомстводынъ регионлык управлениесининъ басшысы оьз докладында куьндеслесуьвликке тыйгынлык этуьвдинъ артыгырак кавыфлы кебине - картельге эсти каратты. Ол, коьбинше аьлде, аьрекетликтинъ кайбир тармагында рынокта уьстинликти аьжетсизлевге, уьйкен салымлар этпей, йогары келимлер алувга каратылган уьйкен эпшиллерден туьзилген монополиядынъбирлесуьвдинъ (союздынъ) бир туьрлиси болады. —Товарлы рынокта куьндеслер мен туьзилетаган эм яратувшылардынъ пайдаларына йойым келтируьв мен таралтылатаган келисуьвлер куьндеслесуьвди тыювга келтиредилер эм соьлеги рыноклык экономикага сезимли зарар этедилер. Эм сол зарар тек куьнделик керексинуьвли товарлардынъ бааларынынъ коьтерилуьви мен оьлшенмейди. Артыгырак йогары келимлер ала келип, монополиялар производстводынъ пайдалыгын коьтеруьвге, олтырымын тоьменлетуьвге эм сапатын ийгилендируьвге кызыксынувлыгын йоядылар, -дейди Амин Союнович. Озган йылдан алып куьндеслесуьвликке карсы келисуьвлердинъ саны кескинли коьтерилген. Аьвелде йыл бойында олардынъ саны эки юзге ювык болган, а соьлеги шакта доьрт юзден артык иске еткен эм 228 ис - власть органларынынъ катнасувы ман этилген келисуьвлер акында. 2017-2018 йылларда ФАС пан козгалган ислердинъ 80 процентке ювыгы, амалламада белгиленгенинше, саьвде билислери (сговор) боладылар. Мунда тек 44 номерли ФЗ йолы бойынша келтирилген аьр йыллык йойым юзлеген миллиард маьнет пен саналады. Сол ок заманда саьвдеде картельлер туьрленгенлер: олардынъ яшав болжалы орташа 2-3 йылга дейим оьскен, олар артыгырак масштабны эм уйгынлавлы болганлар. Аьвелги шакларда картельли билислерге, аьдетинше, 2-3 хозяйстволык субъект кирген. Соьле болса, билисуьвде катнасатаган компаниялардынъ саны онарлап, а картельли аьрекетликтинъ коьринислери (эпизод) юзлеп саналадылар. - Буьгуьн дарман препаратларын эм медициналык сымарланувлы затларды оькиметлик сатып алувлар бойынша саьвделик этуьвде бааларды демевлевге туспарланган картельлердинъ аьрекетлиги мен Россиядынъ юртынынъ савлайына ювыгы курсалып алынган. Ол федераллык эм сондай болып регионлык товар рынокларында куьндеслесуьвликти кемситеди, - дейди КЧР бойынша УФАС басшысы Амин Уракчиев. Шекли картельлердинъ катнасувшыларынынъ саьвде ислериндеги утысларынынъ оьлшемининъ ортак саны эсти каратады - 130 миллиардтан артык маьнет болады. Соннан себеп картельлерге карсылык этуьв соьлеги шакта Россия ФАСнынъ бас эсапларынынъ бириси болады. Амалламада КЧР бойынша УФАС басшысынынъ орынбасары Галина Аврахова билдиргенинше, 44-ФЗ законлыктынъ тутылувын тергевдинъ тамамында 2019 йылдынъ экинши кварталында 22 шагыныс (жалоба) тергелген, бир планлы тергев эм 7 планланмаган тергев озгарылганлар. Сол ок заманда сув тасувга карсы амалламаларды озгарув бойынша сол истинъ катнасувшыларыннан 6 шагыныс туьскен, олардынъ бириси ызына кайтарылган, уьшеви негизсиз деп танылган. А эки негизли шагыныстынъ м ы сал ы нд а д окл ад ш ы оькиметлик сатып алувларда артыгырак расатаган бузувлар акында соьз бардырды. Сондай болып, Галина Павловнадынъ айтувынша, озган шакта муниципал маьнели йолларда ремонт куллыкларын озгарувды уйгынлав бойынша туьскен баьленше шагыныс тергелген. Олардынъ коьбиси катнасувш ылардынъ заявкаларынынъ биринши кесеклерин заказшылардынъ комиссиялары ман тайдырылувынатиеди. Олар шалт-шалт расатаган шагыныслар боладылар. Галина Авраховадынъ белгилевинше, катнасувшылардынъ заявкаларын тайдыра келип, комиссиялар законлык мардалар ман келисте аьрекетлемевлери «сыркавлы» сорав болып сакланады. Сондай болып докладшы 44-ФЗ законы бойынша сатып алувларды эндируьвде янъылысларды йибермев уьшин законлыкка киргистилген янъылыкларды тешкеруьвли тергемеге керегин белгиледи. Соны ман биргесине тийисли анълатувлар да этти. Сосы йылдынъ экинши кв а р та л ы н д а КЧР бойы нш а УФАС у п р а в ­ лениесининъ право кулланув практикасы акы нда управлениединъ куьндеслесуьвликти коршалав эм власть органларына коьз салув боьлигининъ басшысы Солтан Кумратов хабарлады. Ол белгилегенинше, прокуратура органлары ман биргелес тергевлердинъ барысында сетьлерге технологиялык косылувлар бойынша бузувлар шалт-шалт расадылар. Мундай йолларда, боьлик басшысынынъ анълатувынша, монополияга карсы органы ман административлик право бузувлар акында ислер козгаладылар, онынъ уьшин яваплык РФ КоАП-тынъ 9.21 статьясы ман карарланган. Амалламады тамамлав доклады ман КЧР бойынша УФАС-тынъ федераллык инспекторы И нус Матакаев соьйледи. Онынъ айтувынша, управлениеге салынган борышларды толтырувдынъ барысында сосы йылдынъ экинши кварталында управление мен административлик право бузувлар акында 127 ис козгалган. Олар бойынша административлик яваплыкка тартув бойынша 87 токтас алынган. Сондай болып мардасыз алынган праволык актлар бойынша токтасларды я клав мыратта управление 116 судлык йыйылыста катнаскан. Мардасыз праволык актларды законсыз деп танув акында 71 ис судлардынъ тергевине берилген. Докладшыдынъ айтувынша, коьбинше аьлде, хозяйство юргистуьвши субъектлери мен болдырылган намыссыз куьндеслесуьв коьринислери мен байланыслы бузувлар орын табадылар. Арбатында докладшы Россия субъектлеринде куьндеслесуьвликтинъ стандартларын оьрлендируьв соравларында токталды. Онынъ айтувынша, регионлык власть органлары ягыннан куьндеслесуьвликке тыйгын киргистетаган кеплердинъ бириси регионлык протекционизм болады. Ол рыноктынъ айырым катнасувшыларына, болсын олар оьзлик яде оькиметлик эм муниципал байырлыклы кепли, каратылган опекадынъ айырым оькиметлик (муниципал) демевлев политикасы болады. - Оькиметлик власть эм ерли оьзлик басшыланув органлары ман рынокта аьрекетлев уьшин айырым организацияларга уьстинлик берилуьви, оьзге катнасувшыларга аьрекет этуьвге дискриминациялык аьллер туьзилуьви, буршавлар этилуьви регионлык протекционизм болады, - деп Инус Матакаев анълатады. Соны ман биргесине ол белгилегенинше, РФ Президентининъ 618 номерли Указы ман беркитилген Куьндеслесуьвди оьрлендируьвдинъ миллет планы коьрсетилген йоьнелисте оькиметлик властьтинъ эм ерли оьзлик басшыланув туьзилислерининъ органларын, оьз-оьзлерин йорыклайтаган организациялардынъ, ямагатшылык организациялардынъ, кеспилик союзларынынъ, яратувшылар советлерининъ эм сондай оьзгелердинъ аьрекетликлерин йорыклайды. Амалламадынъ барысында онынъ катнасувшылары ман олтырган ерлериннен эм язбалы берилген соравларына докладшылар толы яваплар берди лер. Аш ык тергевлердинъ ызында КЧР бойынша УФАС басшысы Амин Уракчиев ерли коьлемлик билдируьв амалларынынъ журналистлери уьшин пресс-конференция озгарды, йолыгыстынъ СМИ элшилери мен берилген соравлардынъ баьрисине де анъламлы кепте яваплар берди. Соны ман биргесине журналистлердинъ тилеги мен Россия Федерациясынынъ юртында роумингти тайдырув бойынша амалламалар акында да хабарлады. Э синъ изге салайы к, 1 июньнен алып «Связь акында» федераллык законга роумингти йок этуьв акында талапты тек уьстинликли орынларды бийлейтаганларга тувыл, а соталык байланыстынъ баьри операторларына яйылдыратаган туьзетуьвлер куьшине киргистилгенлер.