Къафэр – псэм, Iэпкълъэпкъым, ди адэжьхэм, ди щIэблэм я бзэщ. Адыгэ къафэр – зыми емыщхь гъуазджэ лIэужьыгъуэщ. Ар лъэпкъым къыдэхъуащ, абы щIыгъуу лIыщIыгъуэ бжыгъэ къызэринэкIащ. Лъэпкъыр илъэс мин бжыгъэкIэ зыIущIа, зыхилъхьа псор къыхощ къафэм. Адыгэхэр Iэдэбу, шыIэныгъэ яхэлъу псэу зэпытт, ауэ къафэм деж лъэпкъым и псэр, и лIыгъэр, и лъы пщтырыр зэхэпщIэт. Лъэпкъым хэлъ нэхъ хьэл-щэн дахэхэр зыхиубыдащ адыгэ къафэм. Адыгэ къафэр – лъэпкъым и теплъэр къэзыгъэлъагъуэ, и гупсысэр къозыгъащIэ Iэмал лъэщщ. Лъэпкъым иIэ дахагъэ псор къафэкIэ къэзыгъэлъэгъуэфхэм ящыщщ «Налмэс» къэфакIуэ гупыр. Адыгэ республикэм и лъэпкъ къафэмкIэ «Налмэс» къэрал академическэ ансамблыр ди лъэпкъым и макъамэхэм я хъумакIуэщ. Ансамблым и репертуарыр хуабжьу гъэщIэгъуэнщ, къулейщ: пасэрей адыгэ къафэжьхэр, Нарт эпосым къигъэуша хореографическэ композицэхэр, Ищхъэрэ Кавказым щыпсэу лъэпкъыжьхэм я къафэхэр, хэхэсу псэу адыгэхэм зэрахьа къэфэкIэхэр. Езы «Налмэсым» и къэфакIуэхэм зэрыжаIэмкIэ, къафэ къэс, гъэлъэгъуэныгъэ къэс ахэр хущIокъу концертым къеблэгъа лъэпкъэгъухэм адыгэ лъэпкъым и псэр ирагъэлъэгъуну, хущIокъу ди хабзэжьхэм, гупсысэм хуашэну. Ансамблыр дунейм къытехьащ 1936 гъэм. Абы лъандэрэ абы и къалэн нэхъыщхьэщ лъэпкъ щэнхабзэм нэхъыфIу хэлъ макъамэхэр, къафэхэр хъумэныр, лъэпкъым ахэр бгъэдэлъхьэныр. НобэкIэ «Налмэсым» цIыху 70 щолажьэ. Дауи, ахэр нэхъыбэу я ныбжькIэ щIалэщ, куэдыр илъэс 20-щ зэрыхъур. КъэфакIуэхэм яхэтщ Урысейм, Адыгэ Республикэм, КъБР-м, КъЧР-м щIыхь зиIэ артистхэр. Ансамблым и балетмейстер нэхъыщхьэщ Хаджаев Аслъэн, художественнэ унафэщIыр Къул Мухьэмэдщ. Ди нобэм «Налмэсыр» Адыгэ Республикэм и «визитная карточка» Iэмалщ. Ар Урысейпсо, Дунейпсо фестивал, зэхьэзэхуэ зэхуэмыдэхэм я лауреатщ. «Налмэсым» иIэ лъэпкъ фIылъагъуныгъэр ин дыдэщ. Апхуэдэ щIыхь къэплъэщыну, дауи, гугъущ. Арами, мы къэфакIуэ гупым ар хузэфIэкIащ. Узэгугъур къогугъужу жаIэ хабзэщ. Шэч хэлъкъым, «Налмэсым» мы псалъэжьыр зэрепхар. Апхуэдэу, абы и художественнэ унафэщI Къул Мухьэмэд и гъащIэм щыщу ансамблым илъэс 20 хуигъэтIылъащ. Иджырей балетмейстер нэхъыщхьэ Хаджаев Аслъэни гъуэгу кIыхькIэ хуэкIуащ нобэрей IэнатIэм. Абы и адэшхуэ Исуфи, и адэ Мурадини «Налмэсым» хэту щытащ. «Налмэс» къэфакIуэ гупым и цIэр зымыщIэ зы адыги дунейм тету къыщIэкIынкъым. Апхуэдэ къэфакуэ гуп лъэщыр ди хэгъуэгум мы тхьэмахуэм и кIэм къызэрытхуеблагъэр икъукIэ гуапэщ. - Мейкъуапэ дыщыIащ, Налшык дыкIуэнущ, иужьым Черкесск къалэми дыкIуэнущ. Ди концертым гъэлъэгъуэныгъэ зэхуэмыдэу 16 зыхиубыдэнущ. Абыхэм щыщу къафи 4-р щIэуэ хэдгъыхьащ. Концертыр сыхьэти 2,5-кIэ екIуэкIынущ. Ди щэху псори наIуэ сщIынкъым, ауэ «Налмэсыр» къэщIэрэщIауэ щытынущ, щIэщыгъуэу ди программэр дыухуэнущ, – къыддэгуэшащ Хаджаев Аслъэн. Налмэсым хэтщ хэгъуэгу зэхуэмыдэхэм щыпсэу адыгэхэм ящыщ куэд. Апхуэдэщ, псалъэм папщIэ, Къэрэшей-Черкесым щыщ Кхъуэнэ … Тыркум щекIуэкIа Дунейпсо IуэрыIуатэ къафэхэмкIэ зэхьэзэхуэхэм ансамблым увыпIэ лъагэхэр къихьащ. КъинэмыщIауэ, ОАЭ-м, Щамым, Бел ьгием деж щекIуэкIа Дунейпсо лъэпкъ гъуазджэ фестивалхэм я лауреатщ. Источник: riakchr.ru
Къафэр – псэм, Iэпкълъэпкъым, ди адэжьхэм, ди щIэблэм я бзэщ. Адыгэ къафэр – зыми емыщхь гъуазджэ лIэужьыгъуэщ. Ар лъэпкъым къыдэхъуащ, абы щIыгъуу лIыщIыгъуэ бжыгъэ къызэринэкIащ. Лъэпкъыр илъэс мин бжыгъэкIэ зыIущIа, зыхилъхьа псор къыхощ къафэм. Адыгэхэр Iэдэбу, шыIэныгъэ яхэлъу псэу зэпытт, ауэ къафэм деж лъэпкъым и псэр, и лIыгъэр, и лъы пщтырыр зэхэпщIэт. Лъэпкъым хэлъ нэхъ хьэл-щэн дахэхэр зыхиубыдащ адыгэ къафэм. Адыгэ къафэр – лъэпкъым и теплъэр къэзыгъэлъагъуэ, и гупсысэр къозыгъащIэ Iэмал лъэщщ. Лъэпкъым иIэ дахагъэ псор къафэкIэ къэзыгъэлъэгъуэфхэм ящыщщ «Налмэс» къэфакIуэ гупыр. Адыгэ республикэм и лъэпкъ къафэмкIэ «Налмэс» къэрал академическэ ансамблыр ди лъэпкъым и макъамэхэм я хъумакIуэщ. Ансамблым и репертуарыр хуабжьу гъэщIэгъуэнщ, къулейщ: пасэрей адыгэ къафэжьхэр, Нарт эпосым къигъэуша хореографическэ композицэхэр, Ищхъэрэ Кавказым щыпсэу лъэпкъыжьхэм я къафэхэр, хэхэсу псэу адыгэхэм зэрахьа къэфэкIэхэр. Езы «Налмэсым» и къэфакIуэхэм зэрыжаIэмкIэ, къафэ къэс, гъэлъэгъуэныгъэ къэс ахэр хущIокъу концертым къеблэгъа лъэпкъэгъухэм адыгэ лъэпкъым и псэр ирагъэлъэгъуну, хущIокъу ди хабзэжьхэм, гупсысэм хуашэну. Ансамблыр дунейм къытехьащ 1936 гъэм. Абы лъандэрэ абы и къалэн нэхъыщхьэщ лъэпкъ щэнхабзэм нэхъыфIу хэлъ макъамэхэр, къафэхэр хъумэныр, лъэпкъым ахэр бгъэдэлъхьэныр. НобэкIэ «Налмэсым» цIыху 70 щолажьэ. Дауи, ахэр нэхъыбэу я ныбжькIэ щIалэщ, куэдыр илъэс 20-щ зэрыхъур. КъэфакIуэхэм яхэтщ Урысейм, Адыгэ Республикэм, КъБР-м, КъЧР-м щIыхь зиIэ артистхэр. Ансамблым и балетмейстер нэхъыщхьэщ Хаджаев Аслъэн, художественнэ унафэщIыр Къул Мухьэмэдщ. Ди нобэм «Налмэсыр» Адыгэ Республикэм и «визитная карточка» Iэмалщ. Ар Урысейпсо, Дунейпсо фестивал, зэхьэзэхуэ зэхуэмыдэхэм я лауреатщ. «Налмэсым» иIэ лъэпкъ фIылъагъуныгъэр ин дыдэщ. Апхуэдэ щIыхь къэплъэщыну, дауи, гугъущ. Арами, мы къэфакIуэ гупым ар хузэфIэкIащ. Узэгугъур къогугъужу жаIэ хабзэщ. Шэч хэлъкъым, «Налмэсым» мы псалъэжьыр зэрепхар. Апхуэдэу, абы и художественнэ унафэщI Къул Мухьэмэд и гъащIэм щыщу ансамблым илъэс 20 хуигъэтIылъащ. Иджырей балетмейстер нэхъыщхьэ Хаджаев Аслъэни гъуэгу кIыхькIэ хуэкIуащ нобэрей IэнатIэм. Абы и адэшхуэ Исуфи, и адэ Мурадини «Налмэсым» хэту щытащ. «Налмэс» къэфакIуэ гупым и цIэр зымыщIэ зы адыги дунейм тету къыщIэкIынкъым. Апхуэдэ къэфакуэ гуп лъэщыр ди хэгъуэгум мы тхьэмахуэм и кIэм къызэрытхуеблагъэр икъукIэ гуапэщ. - Мейкъуапэ дыщыIащ, Налшык дыкIуэнущ, иужьым Черкесск къалэми дыкIуэнущ. Ди концертым гъэлъэгъуэныгъэ зэхуэмыдэу 16 зыхиубыдэнущ. Абыхэм щыщу къафи 4-р щIэуэ хэдгъыхьащ. Концертыр сыхьэти 2,5-кIэ екIуэкIынущ. Ди щэху псори наIуэ сщIынкъым, ауэ «Налмэсыр» къэщIэрэщIауэ щытынущ, щIэщыгъуэу ди программэр дыухуэнущ, – къыддэгуэшащ Хаджаев Аслъэн. Налмэсым хэтщ хэгъуэгу зэхуэмыдэхэм щыпсэу адыгэхэм ящыщ куэд. Апхуэдэщ, псалъэм папщIэ, Къэрэшей-Черкесым щыщ Кхъуэнэ … Тыркум щекIуэкIа Дунейпсо IуэрыIуатэ къафэхэмкIэ зэхьэзэхуэхэм ансамблым увыпIэ лъагэхэр къихьащ. КъинэмыщIауэ, ОАЭ-м, Щамым, Бел ьгием деж щекIуэкIа Дунейпсо лъэпкъ гъуазджэ фестивалхэм я лауреатщ. Источник: riakchr.ru
Получайте свежие новости на электронную почту
Комментарии