Игурэ и псэрэ етауэ

Жыджэрагъ ин зыхэлъ, сыт хуэдэ Iуэхури жэуаплыгъэ пылъу зэфIэзых унафэщIщ Урысей Федерацэмрэ Къэрэшей-Черкесымрэ щIыхь зиIэ я ухуакIуэ, зи IуэхущIафэ дахэхэмкIэ Урысей псом цIэрыIуэ щыхъуа Аргун Олег Iэбубэчыр и къуэр. Ар 1950 гъэм мэкъуауэгъуэм (июным) и 23-м Хьэбэз районым хыхьэ Куэш-Хьэблэ къуажэм къыщыхъуащ. Курыт еджапIэ нэужьым, Ставрополь дэт мэкъумэш институтым инженер-механик IэщIагъэр щызэIэригъэхьащ. КъинэмыщIауэ, Ростов дэт ищхьэ парт еджапIэр къиухащ. Абы и гуащIэдэкI лэжьыгъэр Тульскэ областым хыхьэ Алексинск районым щылажьэ «Новый путь» колхозым и инженер нэхъыщхьэу къыщыщIедзэ. ИужькIэ «Беслъэней» совхозым щолажьэ. АдэкIэ бэдаущ, жылагъуэ IэнатIэ зэхуэмыдэхэм пэрытщ. Ар лэжьащ облисполкомым мэкъумэш хъызмэтымкIэ и Управленэм комплексхэр ухуэнымкIэ и дирекцэм и унафэщIу, Къэрэшей районым и райисполкомым и тхьэмадэу, Хьэбэз райкомым и япэ секретару, Хьэбэз район администрацэм и тхьэмадэу. Иужьрей IэнатIэм илъэс бжыгъэкIэ пэрытауэ, зэхэлъэлъэжыным нэса, Хьэбэз жыпс заводым и унафэщIу трагъыхьэ. ХыхьэхэкIым зигурэ зи псэрэ етауэ хэлэжьыхь Аргуным IуэхущIапIэр лъабжьэ быдэ трегъэувэж, къыпхуэмыцIыхужыну зрегъэужь, ирегъэфIакIуэ. НобэкIэ абдеж жыпс, нэгъуэщIу ухуэныгъэ лэжьыгъэхэм къыщагъэсэбэп пкъыгъуэ зэхуэмыдэхэр къыщыщIагъэкI, къудамэщIэхэр къыщызэIуахащ. Нэхъыщхьэр аращи, цIыху куэд лэжьапIэкIэ къызэригъэпэщащ. Абы къыщымыувыIэу, дяпэкIи заводым зригъэубгъун, гъащIэ къекIэрэхъуэкIым къыздихь IэмалыщIэхэр къигъэсэбэпын и мурадщ. Мы зэманым Хьэбэз жыпс заводым къыщIигъэкIыр ди къэралым и лъэныкъуэу хъуам нэсащ, и фIагъри къацIыхуащ. Шэч хэмылъу, ар зи фIыщIэр лэжьыгъэ бгъэдыхьэкIэ тэрэз зиIэ унафэщIращ. Мыбдеж къыхэгъэщыпхъэщ, зэман нэхъ хьэлъэхэми заводыр зэрыхэпсэукIар. Зэрыкъэралу я лэжьыгъэр нэхъ кIащхъэ щащIа илъэсхэм, заводым и лэжьыгъэр процент 50-кIэ ягъэбэгъуауэ щытащ, жыпсхэгъэкI къыщIагъэкIхэри нэхъыбэу пхырагъэкIащ, мащIэ-мащIэурэ мылъку гуэр зэхуахьэсри, IэмэпсымэщIэхэр къащэхуащ. Олег зэрыжиIэщи, заводыр и щхьэ хуэлэжьэжу щытми, ар зейр унафэщIракъым. Сыту жыпIэмэ, лэжьакIуэ гупращ зэлъытар зыбужьынуми, Iуэхур зэтегъэпсыхьа хъунуми. Абыхэм къыбдаIыгъа Iэмалращ нэгъэсауэ Iуэхум къыщыбгъэсэбэпыфри. Абы и щыхьэтщ мы IуэхущIапIэм езым и мэл хъушэ зэриIэжыр, былым лъэпкъыфIэу зэрахуэр. КъинэмыщIауэ, жьыщIапIэ къызэIуахащи, абдеж щылажьэхэм махуэм ящыгъа щыгъыныр иратри, пщэдджыжьым жьыщIауэ, ету екIупсу тедзэжауэ къратыж. Апхуэдэщи, медпункт хэтщ, стоматологие пэшым щIэтыну Iэмэпсымэхэр зыIэрагъэхьащ. Спортзал зэращIыну проектри, зытращIыхьыну щIыгури зэрагъэпэщащ. 1998 гъэм къыщыщIэдзауэ лажьэ «Дадым» IуэхущIапIэми щхьэхуэу къытеувыIапхъэу къыдолъытэ. Абдеж хьэжыгъэ, семышкIэ дагъэ, макарон лIэужьыгъуэ зэхуэмыдэхэр, щIакхъуэхэкIхэр къыщыщIагъэкI. Ахэр «Урысейм и хьэпшып нэхъыфIи 100» зэпеуэм хагъыхьащ, медал, щIыхь тхылъ зэхуэмыдэхэр къыхуагъэфэщащ.